Laatst gewijzigd 19 dec 2024

Van de hak op de tak

Deze pagina onthult een aantal gegevens die we gevonden hebben in de archieven van voorouders die hoger in de stamboom voorkomen dan onze overgrootouders. Deze voorouders zijn onderverdeeld in vier groepen namen: TROMPETTER, HARST, GEEST en BOS - de achternaam van onze ouders zonder voorvoegsel. Iedere voorouder wordt geïdentificeerd met een groepnaam gevolgd door een nummer. Het nummer komt overeen met het Sosa-nummer van de persoon in de stamboom die onze ouder als proband (stam) heeft.

De Joodse tak

Henny's moeder is van Joodse afkomst, al haar ontdekte voorouders zijn van Joodse afkomst. Het werd kennelijk niet geaccepteerd als je met iemand van een ander geloof trouwde - iets wat overigens tot aan de 2e WO ook voor een groot aantal Rooms-Katholieken en Protestanten gold.
Al deze families hebben - voor zover nu bekend - hun wortels in Duitsland of Polen. In de 18e en 19e eeuw vestigden ze zich in Nederland. Van de meesten van hen wordt in de archieven als beroep "koopman" genoemd, hetgeen over het algemeen kan worden geinterpreteerd als marktkoopman of kramer. Aardig is dat velen van hen naast hun nederlandse ook een jiddische voornaam voerden, enkele voorbeelden zijn de vertederende meisjesnamen als Feijle/Feijgele (vogeltje), Hindele (hertje), Breinche (oogje).
Het is moeilijk om onderzoek te doen naar Joodse voorouders die terug gaan tot voor de invoering van de Burgerlijke Stand (1811) omdat tot die tijd de meeste families geen vaste achternaam hanteerden, maar de voornaam van de vader als achternaam voerden, maar bovendien omdat enkel huwelijksinschrijvingen in de stedelijke archieven moesten worden vastgelegd. Daarnaast zijn slechts enkele besnijdenisregisters - volgens de Joodse traditie wordt een jongen acht dagen (geteld inclusief de dag van de geboorte) na zijn geboorte besneden - bewaard gebleven en toegankelijk gemaakt.
Joodse families zijn:

ASHKENAZ/REENS, Simon (Zimle) Jacob (TROMPETTER-34)
was getrouwd met Feijla Alexander Reens (TROMPETTER-35), ze woonden in de Amsterdamse "Joodenbuurt" in een straat genaamd Vinkenbuurt, een straat die aan de achterzijde grensde van de huizen van de westzijde van de Rapenburgerstraat, op het voormalige eiland Rapenburg. Hun zoon Alexander nam in 1812 de achternaam Reens aan, de naam die zijn moeder ook voerde. Feijla hertrouwde met Salomon David Kanits en overleed op 75-jarige leeftijd in 1812 in de Rapenburgerstraat.

BENJAMINS, Judith (TROMPETTER-57)
trouwde in 1758 op 28-jarige leeftijd met de 22-jarige Emanuel Hijmans Danziger (TROMPETTER-56) en woonde toen in de Vinkenbuurt in Amsterdam (zie Simon Jacob Askhenaz), haar ouders waren al overleden. Het is niet helemaal zeker dat zij de moeder is van de 3 getraceerde kinderen van Emanuel, maar volgens betrouwbare bron (Moshe Mossel van Akevoth) is zij in 1788 op de Joodse begraafplaats "Zeeburg" van Amsterdam begraven als vrouw van Emanuel Hijmans Danziger.

COHEN/SNOEK, Bartje Abrahams (TROMPETTER-29)
Bartje of Breinche (jiddisch voor oogje) was 29 jaar toen ze in 1807 in Amsterdam met Benjamin van Dantzig (TROMPETTER-28) trouwde. Ze woonde in de Markensteeg in Amsterdam (voor informatie over deze straat, zie: JoodsAmsterdam.nl). We treffen haar later in de registers van Leiden (waar ze met haar gezin naartoe verhuisd was) ook af en toe met de achternaam Snoek. Van haar vader kennen we alleen zijn naam: Abraham Samuels (TROMPETTER-58).
De achternaam Cohen (=priester) staat voor de personen die afstammen van Aäron, één van de twaalf stammen van Israël, die traditioneel de rol van priester kregen toebedeeld. Op hun grafsteen komen we vaak twee "zegenende" handen tegen.

v.DANTZIG, Hendrika (TROMPETTER-7)
was dochter van David (TROMPETTER-14) en Roosje de Wolf (TROMPETTER-15), ze trouwde in 1876 met Abraham van Wijnbergen (TROMPETTER-6), koopman en kaashandelaar in Gouda. Haar vader David was koopman en in 1836 te Leiden getrouwd met Roosje die toen dienstbode was. Ze woonden daar in de Groenesteeg waar ook David's ouders, Benjamin (TROMPETTER-28) en Bartje Cohen Snoek (TROMPETTER-29) woonden. Benjamin was in 1759 in Amsterdam geboren als kind van Emanuel (TROMPETTER-56) en Judith Benjamin (TROMPETTER-57), hij was eerder getrouwd met Judith Godschalk en woonde met haar in Aarlanderveen.
Merkwaardig is dat Benjamin's broer Michiel in 1836 voor maar één jaar was vrijgesteld van de Nationale Militie, terwijl hij leed aan: "bloedspuwing en toevallen; gebrek aan het gezicht". Hij moest later toch in dienst, dat blijkt uit zijn overlijdensakte uit 1843, hij overleed op 25-jarige leeftijd op een kanonneerboot in het Zeeuwse Fort Bath.
Op basis van een Amsterdamse stadstrouwakte uit 1758 weten we dat Emanuel zoon was van Hijman (TROMPETTER-112) en Belitje Salomons (TROMPETTER-113) en in 1736 in Amsterdam moet zijn geboren. Hij woonde "op" Uilenburg (in de Uilenburgerstraat).
Beroepen worden niet genoemd, we mogen aannemen dat het gaat om "koopman" (zie inleiding).
Andere familierelaties
Alhoewel zijdelings verwant, maar omdat ze enig aanzien verwierven, willen we ook Hendrika's broers Samuel en Machiel Emmanuel en enkele van hun nakomelingen noemen:
Zowel Samuel (zie ook Joods erfgoed Rotterdam) als Machiel Emmanuel waren bankier/commissionair in aandelen en werkten zich op tot de Rotterdamse bovenklasse. Samuel woonde aan de Westersingel, Machiel Emmanuel aan de Hoogheemraadssingel, enkele van hun kinderen waren:
- Rachel Margaretha (zie wikipedia) was verdienstelijk beeldhouwer
- Jeannette Elizabeth was schrijfster en trouwde met het vooraanstaand socialistisch kamerlid George van den Bergh
- Louise trouwde met een makelaar in verzekeringen, James Catz (zie Joods erfgoed Rotterdam)
- Maurits was kunstschilder en -kenner (zie: wikipedia)
De kinderen van Machiel Emmanuel vestigden zich op verzoek van hun moeder Adèle Hilsum eveneens aan de Heemraadssingel, er gold geen uitzondering voor hun dochter Rosa die met de niet-Joodse Coert Daniel van Enter trouwde.
Waarschijnlijk mede omdat ze vermogend waren, wist een aantal van hen de Holocaust te ontlopen. Het meest miraculeus is de onstnapping van de kinderen van Louise en James Catz, die uit een trein van Drancy naar Auschwitz wisten te ontsnappen (zie de eerdergenoemde link bij Louise).

v.DANTZIG, Elisabeth (TROMPETTER-31)
trouwde in 1792 met Samuel Wolf (TROMPETTER-30) - vader van Roosje de Wolf die moeder was van Hendrika (zie hierboven) - en woonde toen in de Verversstraat te Amsterdam. Ze was dochter van Machiel Hijmans (TROMPETTER-62) en Rebecka Jacobs van Weenen (TROMPETTER-63). Machiel woonde net als zijn bovengenoemde broer Emanuel "op" Uilenburg, in zijn trouwakte wordt zijn moeder, Belitje Salomons genoemd. Oftewel Roosje de Wolf trouwde met een zoon van de neef van haar moeder (ze hebben een verwantschap in de 6e graad, niet heel bijzonder).

DENNEBOOM, Henderica (TROMPETTER-9)
was dochter van de koopman Israël Joseph (TROMPETTER-18) en Rebekka Zilverberg (TROMPETTER-19). Ze overleed op hoge leeftijd (88) in Beilen.
Haar vader zal één van de eerste Joodse inwoners van Beilen zijn geweest en moet zich daar zo rond 1770 hebben gevestigd, hij was afkomstig uit het Duitse Neuenhaus in het Graafschap Bentheim. Volgens de Nordic database van Akevoth was hij zoon van Joseph Joseph (TROMPETTER-36) en Deborah Jacobs (TROMPETTER-37).
Naast deze Joodse familie Denneboom die zich dus in Beilen vestigde, is er nog een Joodse familie die deze achternaam voert, deze familie vestigde zich rond de zelfde tijd binnen Nederland in Staphorst en Avereest. Die familie was afkomstig uit Veldhausen, Veldhausen ligt zo’n 3 km van Neuenhaus en is tegenwoordig opgegaan in de gemeente Neuenhaus. Het lijkt aannemelijk dat de families verwant zijn.
De dorpen bevinden zich op nog geen 5 km van de Nederlandse grens, iets ten noorden van Denekamp. Over de voormalige daar gevestigde Joodse gemeente is enige informatie te vinden op de volgende website: Aus der Geschichte der Jüdischen Gemeinden im deutschen Sprachraum. Er bevindt zich trouwens ook nog de grootste Joodse begraafplaats van het Graafschap Bentheim (toch zijn er maar 57 grafstenen), zie: Juedischer Friedhof Bentheim.
Van alle ons bekende nakomelingen van Israël Joseph die aan het begin van de oorlog leefden, zijn er 24 in concentratiekampen vermoord, 5 hebben de oorlog overleefd. Van de gelijknamige familie uit Veldhausen zijn deze cijfers: 78 resp. 4, daarbij moet wel worden opgemerkt dat het Joods Monument hiervoor de belangrijkste genealogische bron is en dat overlevenden zich daar nauwelijks hebben gemeld.

TROMPETTER, David Joel (TROMPETTER-3)
was oprichter en eigenaar van een kleermakerij in de Schutstraat en winkel in de Hoofdstraat te Hoogeveen, hij bezat bovendien twee panden aan de Coevorderstraatweg en belegde zijn spaargeld in hypotheken o.a. te Berlijn. Zijn grootvader David Heiman (TROMPETTER-12) was een koopman afkomstig uit Hoorn, hij vestigde zich in Beilen waar hij Henderica Denneboom (TROMPETTER-13) trouwde.

v.WIJNBERGEN, Abraham (TROMPETTER-7)
was groothandelaar in kaas in Gouda, woonde daar o.a. aan de Blekersingel.

d.WOLF, Samuel (TROMPETTER-31)
was winkelier/koopman te Leiden, hij woonde o.a. aan de Raamsteeg, was afkomstig uit Amsterdam en vestigde zich in 1796 in Leiden. Wolf was de voornaam van zijn vader Wolf Samuel (TROMPETTER-62).

Voorouders uit de oude steden van Holland

De vier oudste steden van Holland zijn Delft, Dordrecht, Haarlem en Leiden. De bevolkingsgroei van deze steden stagneerde aan het eind van de 17e eeuw, terwijl de oorspronkelijk veel kleinere steden Amsterdam, Rotterdam en Den Haag door bleven groeien.

Delftenaren

Een groot deel van Hans zijn voorouders - vooral van vaders kant - heeft in Delft geleefd.
Van oudsher was Delft een plaats van enige omvang, waar je je veilig kon voelen dankzij de stadsmuren en waar plaats was voor stadse voorzieningen zoals armen-, ouderen- en ziekenzorg. Aan de andere kant zullen een aantal van Hans zijn voorouders getroffen zijn door rampen als de explosie van het munitie depot in 12 oktober 1654 en de Grote Brand die uitbrak op 3 mei 1536.
Hans heeft een overzicht gemaakt op Google Maps van alle plaatsen waarvan getraceerd kon worden dat Delftse voorouders hebben gewoond, zie maps.google.com. Op deze kaart, verwijzen de rode punaises naar lokaties waar voorouders hebben gewoond, maar die niet meer bestaan, de gele punaises verwijzen naar lokaties waar voorouders hebben gewoond waarvan de huizen nog bestaan.
Vanaf de 15e eeuw concentreerden de welgestelde inwoners zoals brouwers, kooplieden, lakenhandelaars en leden van de magistraat zich in straten als de Oude en de Nieuwe Delf(t) (tegenwoordig de Voorstraat en het verlengde daarvan, de Koornmarkt). Langs de Langendijk, Burgwal, Turfmarkt, Choorstraat, Vlouw, Voldersgracht en het Marktveld woonden de bemiddelde burgers, in de zijstraten en steegjes daarvan de ambachtslieden. In het oostelijk deel, rond de Verwersdijk en het Oosteinde woonden met name de lakenververs, vollers, leerlooiers, timmerlieden, metselaars, smeden, kruiers, sjouwers en knechten van de brouwerijen. Achterin de steegjes (zoal de "Achtersack") en dichtbij de stadsmuren (straatjes die de naam "vest" bevatten, zoals Mallegijsjesvest en Bastiaansvest) trof je de allerarmsten die in schamele woningen leefden.
Enkele Delftenaren waarover wat informatie is gevonden zijn:

ABEL/v.CLEEFF, Helena (BOS-1377)
zij, haar vader en zussen komen we tegen met de achternamen Abel en Van Cleeff. Haar ouders waren Jan Jansz Abel (BOS-2754) - die dus waarschijnlijk afkomstig was uit Kleve - en Elsje Fransdr van Sitter (BOS-2755), die waarschijnlijk afkomstig was uit Sittard. Jan was bij zijn trouwen in 1626, soldaat en woonachtig in de Vissteeg. In zijn begrafenisakte, reeds in 1637, nog voor de geboorte van zijn laatste kind Jannetge, wordt hij genoemd als kleermaker en was hij woonachtig in Dertienhuizen, het laatste stuk van de Verwersdijk voor de Choorstraat. Helena's zus Grietje overleed in 1720 op 90-jarige leeftijd in het Hofje van Pauw aan de Paardenmarkt. Dit hofje, dat nog steeds bestaat, was 13 jaar daarvoor gebouwd, gefinancierd uit de nalatenschap van de burgemeestersdochter Elisabeth Pauw (bron: Wikipedia).

v.d.BANCK, Ammerensie (GEEST-755)
toen ze in 1666 in de Waalse kerk met Lambrecht Arnouts van der Eeft trouwde, woonde ze in de Achtersack, het einde van de Pieterstraat, maar het lijkt erop dat haar ouders, waarvan we alleen de voornaam van haar vader kennen, Anthoni, later naar de Gasthuislaan verhuisden.

BEECK, Jannetje Gerrits (BOS-161)
heeft een zeer hoge leeftijd bereikt, ze overleed in 1764 op 91-jarige leeftijd in het charitaathuis van de armen, gelegen in de de Schoolsteeg, als weduwe van Robertus Bonaert (BOS-160).
Net als haar vader Gerrit Jansz Beeck (BOS-322) die kleermaker was heeft ze in de Hopsteeg gewoond.

v.BEEMEN, Maghtelt (BOS-137)
was op 13-jarige leeftijd weeskind na het overlijden van haar moeder Geertrui Hoeckgeest (BOS-275) , ze trouwde in 1737 met Barent Verhage (BOS-136), haar zus Maria was een jaar eerder met Wouter Verhage getrouwd, de broer van Barent. Maghtelt en Maria kwamen uit de Vlamingstraat. Maghtelt werd maar 34 jaar oud en overleed vermoedelijk in het kraambed.
Haar vader Marijnus (BOS-274) was in Leiden geboren, zijn vader Marijnus Cornelisz (BOS-548) was van Leiden naar Delft verhuisd, maar hij was weer (in 1634) in Delft geboren, dus diens vader Cornelis Reijersz (BOS-1096) was van Delft naar Leiden verhuisd. Alleen van Marijnus Cornelisz is een beroep bekend, hij was leertouwer (die het reeds gelooide leer geschikt maakt voor gebruik als kledingstuk).

v.d.BEMDE/BENDE, Elisabeth Jans (GEEST-759)
woonde op de hoek van het Rietveld en de Verwersdijk. Haar grootvader Abraham Jansz (GEEST-3036) was servetwerker en woonde in Den Haag voordat hij in 1612 in Delft trouwde met Trijntgen Jans (GEEST-3037). Ze woonden in Delft in de Quartelaarsteeg, de huidige Doelenstraat. We komen twee kinderen van Jan Abrahamsz (GEEST-1518) (Elisabeth's vader) in een weeskamerakte tegen na het overlijden van hun kinderloze tante Bastiaentgen Abrahams, hun vader was eerder overleden. Een broer Arij van Elisabeth komen we tegen in het crimineelboek van Delft, hij was in 1690 door verdrinking om het leven gekomen, 28 jaar oud.

d.BLIJ, Dirkje (BOS-43)
is overgrootmoeder van Hans zijn overgrootmoeder Elisabeth Bonardt (BOS-5). Veel van haar voorouders waren werkzaam in de plateelindustrie, zie verderop. Haar vader Jacobus (BOS-86) trouwde in 1764 op bijna 19-jarige leeftijd met de 8 jaar oudere Neeltje van Schie (BOS-87), ze woonden vermoedelijk in het huis waar zijn vader Jacobus (BOS-172) en zijn grootvader Joannis (BOS-344) ook woonden, aan het eind van de noordzijde van de Vlamingstraat. Daniel (BOS-688), vader van Joannis, woonde aan de noordzijde van de Nieuwe Langendijk. Jan Thomasz (BOS-1376) woonde in de Doorniksteeg, zeer waarschijnlijk is hij zoon van Thomas de Blij (BOS-2752) en Grietgen Aelberts de Roij (BOS-2753), die in 1628 in Utrecht trouwden. Deze Thomas was soldaat in de compagnie van Kapitein Berington die garnizoen hield in Utrecht. We treffen zo'n 50 trouwakten van soldaten van deze compagnie aan in Utrecht tussen 1626 en 1647. Als we naar de namen kijken van deze soldaten dan lijkt het overgrote deel van Britse komaf, dit gold waarschijnlijk ook voor Thomas de Blij, die bij zijn trouwakte ook Beijlij wordt genoemd (een verbastering van Bailey)?

v.d.BLOCK, Clasina (BOS-339)
is waarschijnlijk de dochter van Claes Willemsz (BOS-678) die schipper was en woonde aan de Veste bij de Haagpoort (bij het Noordeinde). Hij overleed in 1673, 2 ½ jaar na zijn huwelijk met Maritie Lourus van Maelen (BOS-679).

v.BOECKELT, Jannitge Jans (BOS-697)
is een dochter van scheepsgezel Jan Jansz (BOS-1394) en Maertje Reijniers van Roeckhout (BOS-1395). Haar ouders verhuisden van het Zuideinde naar het Achterom.

BOL, Lijsbeth Reijniers (BOS-419)
gedoopt in 1644 in Leiden, woonde in Delft aan de Molslaan en was in 1673 in Nootdorp getrouwd met Johannis Evertsz van Kempen (BOS-418), na diens overlijden hertrouwde ze 10 jaar later in Delft met Johan Aelbrechtsz, een soldaat. Zowel haar vader Reijnier Hendricksz (BOS-838) als haar eerste echtgenoot werkten in de lakenindustrie, Johannes Evertsz in Delft, Reijnier Hendricksz in Leiden. Net als zijn dochter was Reijnier twee keer getrouwd eerst in 1643 met Jeanne Florquijn (BOS-839), kort daarna in 1646 met Susannetge Moote. Reijnier was afkomstig uit Goch.

BONARDT, Elisabeth (BOS-5)
is overgrootmoeder van Hans en was in 1886 getrouwd met Johannes Wilhelmus van den Bos (BOS-4). Ze overleed op 23 december 1944 - dus midden in de hongerwinter - op 84 jarige leeftijd. Hun eerste kind, Wilhelmus Johannes van den Bos (BOS-2), Hans z'n grootvader, werd 3 weken na het huwelijk geboren. Evenzo was Elisabeth zelf maar 2 maanden na het huwelijk van haar ouders, Hermanus Johannes (BOS-10) en Dirkje van der Linden (BOS-11) geboren. Hermanus Johannes was zadelmaker, dit gezin woonde eerst in de Gasthuislaan, maar verhuisde in 1887 naar de Beestenmarkt, behalve zadelmaker was hij tussen 1861 en 1877 actief met de koop en verkoop van pandjes in Delft.
De ouders van Hermanus Johannes zijn Robertus (BOS-20) en Elizabeth van der Lee (BOS-21). In het bevolkingregister van Delft staat Robertus als katholiek vermeld, zij als protestants, hun eerste 2 kinderen werden katholiek gedoopt, de laatste 3 (waaronder Hermanus Johannes) protestants.
De ouders van deze Robertus zijn Robertus (BOS-40) en Aleidis Kunen (BOS-41). Deze Robertus was eerder in Leiden getrouwd met Sophia Lennaars en woonde daar in een straat genaamd Vrouwenkamp, maar was in 1786, 2 jaar na Sophia's dood, in Den Haag hertrouwd met de 13 jaar jongere Aleidis. Hij was meestertimmerman en woonde aan de Oude Langendijk in Delft, waar hij ook zijn winkel en werkplaats had. Hij bezat bovendien twee huizen aan de noordzijde van de Broerhuissteeg en drie percelen aan de oostzijde van de Beestenmarkt, in de hoek van het plein, nabij de Molslaan. Als timmerman zou hij betrokken zijn geweest bij de bouw van een Rooms-Katholieke Kerk, waar hij de banken gemaakt zou hebben, waarschijnlijk betreft dit de kerk tussen de Oude Langendijk en Burgwal, toen nog St Josephkerk geheten en toen nog met de ingang aan de Oude Langendijk, een voorloper van de huidige Maria van Jessekerk, zeer nabij van waar hij woonde. Er bestaat een redelijk uitgebreide boedelbeschrijving van na zijn overlijden met daarin alle bezittingen en schulden.
Ook de vader van deze Robertus heette Robertus (BOS-80). Hij was in 1736 getrouwd met Johanna Maria Meijsmans (BOS-81), ze woonden lange tijd in de VanderMastenstraat. Waarschijnlijk is hij de Robbert Bonnaert die we in de archieven van de VOC tegenkomen: hij reisde in november 1729 naar Batavia (Robertus was toen 19 jaar), niet als bemanningslid, maar als passagier. Hij was aangesteld als timmerman in Batavia, maar keerde in 1734 weer terug in Delft.
Tenslotte is de naam van de oudst getraceerde voorvader van deze lijn ook Robertus (BOS-160), een soldaat die in 1700 in Delft trouwde met de weduwe Jannetje Gerrits Beeck (BOS-161). Hij kocht op 14 oktober 1706 een huisje in de Poppesteeg. In 1742 overleed hij, waarbij wordt vermeld dat hij "soldaat onder de invaliden" was. Voor oude en gehandicapte soldaten bestonden sinds 1726 vijf compagnieën "voor invaliden" in de garnizoensteden Delft, Woerden, Woudrichem, Naarden en Klundert. Deze "soldaten" konden meestal nog licht werk uitoefenen en ontvingen een uitkering voor bewezen diensten van "De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden" (bron: genealogieonline.nl - Aad van der Heiden).

BONGER, Lijsbeth Leenders (BOS-835)
was in 1636 in Rijswijk getrouwd met Jacob Davidsz Beun, een scheepsgezel die aan de Brabantse Turfmarkt woonde, hij overleed voor 1642. In 1644 hertrouwde ze met Laurens la Rath (BOS-836). Ze is een dochter van Leenert Jans Bonger (BOS-1670) en Gillisge Gillis (BOS-1671) en was afkomstig uit de Achtersack, de Verlengde Pieterstraat. Haar vader had het huis aan de zuidzijde van de Achtersack aan het begin van de 17e eeuw van de Kamer van Charitate gekocht voor fl 535.

BOOT, Trijntgen Joris (BOS-1129)
is een dochter van Joris Pietersz (BOS-2258) en Trijntge Jans (BOS-2259), zij woonden in de zuidzuide van de stad, aan de Geer, Molsteeg en later de zuidzijde van de Pieterstraat. Joris was eerst korenmeter en -drager, maar werd in 1621 aangesteld als stadstrompetter op het Stadhuis. Hij overleed in 1641 in het Oude Mannenhuis.

v.d.BOS, Wilhelmus Johannes (BOS-2)
is Hans z'n grootvader en was zoals vermeld bij "Crisisjaren" zadelmaker. Hij heeft dat beroep waarschijnlijk geleerd bij Dirk Robertus Bonardt, zijn oom, die dat beroep aan de Beestenmarkt in ieder geval in 1908 uitoefende. W.J. heeft hetzelfde pand betrokken, het tweede pand om de hoek van de Burgwal, een smal pand dat tegenwoordig is samengetrokken met het grotere hoekpand genaamd "Belvédère" waarvan het ronde torentje in het oog springt. Zo'n torentje is trouwens een typisch kenmerk van een zeer oud spiraalvormig trappenhuis (je treft het ook aan bij het pand op de hoek van de Cameretten en de Voldersgracht) en doet sterk vermoeden dat het onderdeel was van de oorspronkelijke burcht die grensde aan het Minderbroedersklooster. Het klooster, in de volksmond "het Broerhuis" genoemd, werd ten tijde van de Reformatie beschadigd. In 1595 werd het klooster gesloopt en het resterende plein gebruikt voor veemarkten, de Beestenmarkt (bron: Wikipedia).
Nadat hij zijn beroep als zadelmaker moest opgeven vestigde hij zich als groenteman in een hoekpand aan de Hof van Delftlaan, na zijn pensioen werd de winkel overgenomen door zijn oudste zoon (Koos) en verhuisde hij met zijn vrouw Elisabeth Knip (BOS-3) naar de Mackaystraat, alwaar hij op 82-jarige leeftijd overleed.
Zijn vader Johannes Wilhelmus (BOS-4) was schoenmaker. Toen hij met Elisabeth Bonardt (BOS-5) trouwde was hij inwonend bij zijn schoonouders, zo blijkt uit de bevolkingregisters. Elisabeth was toen hoogzwanger, 23 dagen na het huwelijk werd Hans z’n grootvader geboren. Ze woonden toen in de Gasthuislaan, maar nog in 1886 vestigde Johannes Wilhelmus zich op een eigen adres in de Gasthuislaan, een jaar daarna verhuisde de familie Bonardt naar de Beestenmarkt.
Van diens vader Willem Johannes (BOS-8) weten we dat hij ook schoenmaker was en op jonge leeftijd (22 jaar) trouwde in 1861 met de 21-jarige uit Steenwijk afkomstige Margaretha Beute (BOS-9). Ook zij was hoogzwanger, 5 dagen na het huwelijk werd Hans z’n overgrootvader geboren. Van de 9 kinderen die het paar kreeg, werden er 6 doodgeboren, een dag na de bevalling van haar laatste doogeboren kind overleed Margaretha, op 37-jarige leeftijd. Ze woonden in de Gasthuislaan. Margaretha's jongere broer, Marten, woonde enige tijd bij hen in.
De vader van W.J. was Johannes Wilhelmus (BOS-16), we treffen hem aan in de aktes als sjouwer en steenhouwersknecht, wonende in de Gasthuislaan. Hij is 48 jaar geworden. Zijn vrouw Magdaleena Verhaagen (BOS-17) was werkster. Ze was niet hoogzwanger bij hun trouwen in 1835, maar ruim een jaar voor het huwelijk werd een voorkind van niet-genoemde vader geboren, dat overigens binnen een kwartier na de geboorte overleed. In de geboorte- en overlijdensakte van dit kind wordt Willem van den Bos, een jongere broer van J.W., genoemd als getuige.
Jan Willem (BOS-32) de volgende voorvader in de tak, was steenhouwersknecht en metselaarsknecht. Angenieta of (roepnaam) Niesie Vileers (BOS-33) was zijn vrouw. Ze woonden in de Poppesteeg en later in de Achtersack, het verlengde van de Pieterstraat.
Jan (BOS-64), vader van de laatste was kleermaker. Hij was getrouwd met Willemina Jakoba Schindelaars (BOS-65). Ze woonden in de Gasthuislaan.
Adriaen (BOS-128), woonde ten tijde van zijn trouwen in de Vlamingstraat. Zijn vrouw was Johanna Mensert (BOS-129), ze trouwden op 8 mei 1729, exact 40 jaar na de trouwdatum van zijn ouders.
Diens vader Joris (BOS-256) was stoffenwerker en woonde aan het Oosteinde toen hij met Margrieta Pingart (BOS-257) trouwde. Op hogere leeftijd woonden ze in de Vlamingstraat en het Raam. Hij overleed op 87-jarige leeftijd.
Van zijn vader Jan Willemsz. (BOS-512) en zijn vrouw Arijaentje Jans (BOS-513) beschikken we over een akte van nalatenschap van zijn schamele boedeltje, zie ook: De Gouden Eeuw. Ze kregen samen 11 kinderen, van welk 5 nog in leven waren in 1677. Vermoedelijk hebben hun oudste zoon, Willem - die knoopmaker was - en diens vrouw Petronella Salomons de zorg op zich genomen voor de jongere kinderen.

v.d.BRANT, Anneken Ariens (GEEST-1519)
komen we in 1643 tegen in Delft toen ze trouwde met Jan Abrahamsz van der Bende (GEEST-1518). Zij en haar ouders woonden in het Noordelijk deel van de stad, bij haar trouwen woonde ze in de Vissteeg, toen ze overleed, woonde ze aan de Geerweg. Dankzij een weeskamerakte konden we haar ouders en de achternaam van haar vader vinden. Haar ouders waren beide afkomstig uit Antwerpen, ze woonden aan de zuidzijde van de Molenstraat.

d.BRUIJN, Willempge Jochems (BOS-1493)
kwam toen ze in 1665 trouwde uit Voorburg, maar toen ze overleed woonde ze buiten de Kethelpoort nabij Delft. Van haar ouders weten we niets, maar op basis van doopgetuigen weten we dat ze een broer Claes had die trouwde met Neeltge Cleiwegt, een zus van Trijntge Arents Cleiwegt (BOS-555) en dat ze een zus Pleuntge had die trouwde met Arent Does van der Gaegh, een broer van Maertie Does van der Gaegh (GEEST-1715).

BUIJS, Catharina Jans (BOS-553)
woonde in de Molsteeg (tegenwoordig Molstraat) toen ze in 1672 te Schipluiden trouwde, haar zus Wijve trouwde op dezelfde dag en lokatie. Ze verkeerde in Lutherse kringen, haar kinderen en die van haar ouders werden Luthers gedoopt. Haar ouders, Aeltje Hermans Nacke (BOS-1107) en Jan Jaspersz (BOS-1106) schreven zich in 1653, kort na hun trouwen in Rotterdam, in bij de "Gemeijnte I. Christij der Rechtsinnighe Lutershen" aldaar. Vier van hun kinderen zijn jong gestorven. Haar vader was al weduwnaar toen hij Aeltje trouwde, was moutmaker en bezat een huis aan de noordzijde van de Molsteeg (mout is ontkiemd en daarna gedroogd graan en vooral een grondstof voor bier). Gezien hun geloof en naam mogen we aannemen dat ze beide van Duitse komaf zijn.

v.d.BURGH, Heijltge Cornelis (BOS-1063)
trouwde in 1654 met Arien Harmensz van Rijsselberch (BOS-1062), ze kwam van een huisje naast de Nieuwe Kerk, waar haar ouders Maertje Pieters (BOS-2127) en Cornelis Jacobsz (BOS-2126) destijds woonden. Haar vader was in 1623 plateelbakker en in 1651 plateelschilder (op die lokatie wordt nog steeds handgeschilderd Delfts Blauw geproduceerd bij "De Candelaer" en "De Blauwe Tulp"). Nadat Maertje Pieters in 1651 overleed, hertrouwde Cornelis met Maertje Hendrickx en verhuisde hij naar de Doornikstraat (tegenwoordig Doorniksteeg), Heijltge, Cornelis' oudste dochter woonde naast hen. Opmerkelijk is dat vier kinderen van het eerste huwelijk in 1651 kort na zijn tweede huwelijk (alsnog) tegelijkertijd in de Nieuwe Kerk werden gedoopt. Bij Maertje Hendrickx verwekte Cornelis nog drie kinderen, zodat we zijn naam in 1671 voor een tweede keer tegenkomen in het weeskamerarchief, nu na zijn overlijden en voor de uit het tweede huwelijk verwekte minderjarige kinderen.
Cornelis' z'n ouders waren Barbara Gerrijts (BOS-4253) en Jacob Coenen (BOS-4252). Jacob was metselaar en woonde aan de Burgwal toen hij in 1587 trouwde, dit verklaart waarschijnlijk dat zijn nakomelingen de achternaam "Van der Burgh", of soms "Van der Burch" voerden, het gezin verhuisde later naar het Oosteinde.

v.CAN/KAN, Anna Maria (GEEST-43)
overleed in 1824 op 71-jarige leeftijd, ze woonde toen in de Derde Nieuwsteeg, een steeg die niet meer bestaat. Haar vader Antonij (GEEST-86) was bleker en bezat in het midden van de 18e eeuw een blekerij met woonhuis aan de Oostsingel, gelegen in het "poortland" buiten de Koepoort (precies in het verlengde van de Vlamingstraat). In één van de aktes wordt het huis "Den Blijk" genoemd. Anna Maria's moeder was Anna Smits (GEEST-87), ze overleed in 1764 en zal toen zo'n 40 jaar zijn geweest. In 1765 hertrouwde Antonij met Antonia Kuijpers. Anna Maria's broer Hendrik nam de blekerij over van zijn vader, maar verkocht deze reeds in 1788. Een andere broer, Anthonij bezat een overdekte kolfbaan aan de noordzijde van de Vlamingstraat en woonde op de hoek van de zuidzijde van de Vlamingstraat en de Oosterstraat.
Op basis van doopgetuigen kan Antonij gekoppeld worden aan de familie uit het Noord-Brabantse Heeze. De ouders van Antonij waren Jacobus (GEEST-172) en Antonia Meijers (GEEST-173). Jacobus was zoon van Antonis Janssen (GEEST-344) en Maria van Litsenborch (GEEST-345).

CANEIJ/KANIJ, Adriana (GEEST-47)
wordt vanaf het overlijden van haar echtgenoot Johan Casper Kramer (GEEST-46) in 1810 (ze was toen 42) genoemd als fruitverkoopster. Met haar echtgenoot woonde ze in de Pieterstraat. Ze overleed op 71-jarige leeftijd in de Kruisstraat, een straat die vroeger begon bij de Gasthuislaan en eindigde in de Achtersack, het verlengde van de Pieterstraat. Haar ouders Cornelis (GEEST-94) en Anna Schottee (GEEST-95) woonden daar ook, ze trouwden in de Gasthuiskerk. Cornelis was kuiper, we komen hem en zijn vader Joannes (GEEST-188) ook tegen met de achternamen Kanijn en Konijn. Joannes woonde met zijn vrouw Ariaantje Elterenberg (GEEST-189) in de Sliksteeg, een steegje aan het Achterom. Over hen en dit adres vinden we wat gegevens op de website “Achter de Gevels van Delft”.
Joannes was zoon van Frans Jansz (GEEST-376) en Ammerensie Lambregts van der Eeft (GEEST-377) die na hun trouwen (in 1703) in de Achtersack in een huis genaamd “In de Gloeiende Oven” woonden en later naar de Gasthuislaan verhuisden. Deze Frans Jansz was ten tijde van zijn huwelijk lijndraaier, ofwel touwmaker. Hun huwelijk en de dopen van hun kinderen vonden plaats in de (Hervormde) Oude en Nieuwe Kerk.
De link tussen Frans en zijn vader ligt wat moeilijk, alhoewel de doop van Frans niet gevonden is, is aangenomen dat Jan Fransz Caneij (GEEST-752) en Lijsbeth Thijssdr van Venloo (GEEST-753) zijn ouders zijn. Hiervoor pleiten de namen van Frans zijn eerste kinderen: Lijsbeth, Maria (zeer waarschijnlijk ook de voornaam van een tante) en Joannes, maar toch vooral dat in zijn trouwakte, net zoals in die van zijn broer en zussen, vermeld wordt dat ze afkomstig waren uit de Voorstraat. Zijn zussen Cornelia, Jannetje evenals broer Jacobus waren wel onderling doopgetuigen maar nooit getuige bij dopen van kinderen van Jan, zelfs zijn moeder laat het afweten. Vermoedelijk komt dit omdat hij protestants is getrouwd, terwijl zijn vermeende ouders, broer en zussen katholiek waren. Misschien is die breuk ook de reden dat we hem in de doop- en begraafregisters van zijn kinderen tegenkomen met de achternamen Knij, Konij, Koonij en Konijn (maar bij zijn trouwen heette hij nog Caneij).
In een akte van uitsluiting van de weeskamer uit 1648 wordt de vader van Jan Fransz (de oude) genoemd, het gaat om Frans Jansz (de oude) (GEEST-1504) die toen net weduwnaar was van Emmerentia Jacobs. Ze waren in 1643 getrouwd, Frans was toen al weduwnaar. Na het overlijden van Emmerentia in 1647, hertrouwd hij met Elsge Mathijs (GEEST-1505) (in 1648) die we herhaaldelijk tegenkomen als getuige bij de dopen van kinderen van Jan Fransz (de oude) en gezien zijn leeftijd bij het trouwen het meest in aanmerking komt als moeder. Bij een van die dopen krijgt Elsge de toevoeging “van St Truijen”. Deze Frans Jansz was net als zijn zoon schoenmaker (schoenlapper), hij woonde aan het Noordeinde, maar lijkt op latere leeftijd verhuisd te zijn naar de Dirklangensteeg, de straat waar Elsge in 1689 overleed. Dopen uit die tijd zijn niet gevonden, waarschijnlijk omdat ze katholiek waren en in die tijd waarschijnlijk in de heimelijkheid werden voltrokken.

CLOETINGH/KLOETING, Geertruijt (BOS-259)
is dochter van Sijmon (BOS-518) en Jannetge Dissius (BOS-519) en trouwde in 1696 met de (13 jaar oudere) weduwnaar Johannes Mensert (BOS-258). Haar vader was meester boekbinder, later ook boek- en kunstverkoper. Hij huwde in 1644 met de uit Voorburg afkomstige Geertruijt Davids van Wassenburch, het paar woonde aan de Koornmarkt. Uit dit huwelijk is maar één kind geboren, die we echter later niet meer in de registers tegenkomen. Twee maanden na de geboorte overleed Geertruijt van Wassenburg. In 1648 hertrouwde Sijmon met genoemde domineesdochter Jannetge Dissius, op hetzelfde tijdstip trouwt zijn zus Marijtge met Jannetge's broer Abraham. Sijmon en Jannetge woonden aan de Hippolytusbuurt, vermoedelijk op het adres waar eerder zijn ouders woonden, tegenwoordig huisnummer 10. Later verhuisde het stel naar het Noordeinde naar een pand dat de naam "'t Vergulde Tafelboeck" droeg. Zowel Sijmon's vader Joris (BOS-1036) als oom Jan waren meester boekdrukker en -verkoper in Delft. Vooral deze oom Jan (Andriesz) en zijn zoon Andries Jansz waren bekende drukkers, zij bezaten een pand genaamd "'t Gulden ABC" aan de Markt, dat nog steeds deze naam draagt. Joris was in 1610 getrouwd met Barbertge Heijndricks van Lent (BOS-1037). Hij was een zoon van boekverkoper Andries Jansz (de oude) (BOS-2072) en Maritgen Sijmons (BOS-2073). Op basis van onderzoek dat is gepubliceerd in het jaarboek 2007 van de Delftse historische vereniging Delfia Batavorum was Marijtge een dochter van Simon Jansz, haar moeder was een dochter van Cornelis Hendricks Lettersnijder, boekdrukker en zoon van Hendrick Pietersz Lettersnijder, eveneens boekdrukker te Delft (en Rotterdam). We praten dan inmiddels over het begin van de 16e eeuw.
Het moge duidelijk zijn dat deze familie dus een belangrijke rol heeft gespeeld in de verspreiding van het boek in Delft, onmiskenbaar ook is dat zij een rol hebben gespeeld in de verspreiding van de nieuwe religie. Dit blijkt uit hun familierelaties en publicaties.
Familierelaties anders dan eerder genoemd:
Geertgen Andries, dochter van Andries Jansz trouwde Jan Jansz Eerlaers (Orlers), een boekbinder, -verkoper en historicus en later een van de regenten van de stad Leiden
Marritge Joris, dochter van Joris Andriesz trouwde met Jacobus Oosterwijck, predikant in Voorburg
Heijndrick Joris, zoon van Joris Andriesz trouwde met Catharina Backhuijsius, dochter van de predikant van Gouda
Enkele door de Cloetingh's uitgegeven publicaties zijn:
1672 - uitgegeven en gedrukt door Sijmon Jorisz: "Christelijcke Kinder-School, onderwijsende de jonge Jeugd in de eerste Beginselen, soo van de Leere der Waerheijd, als voornamentlijck van de ware betrachtinge der Godsaligheijt, na voorgaende Visitatie en Approbatie des E: Classis van Delf en Delfland" - door Guiljelmus Saldenus
1623 - uitgegeven en gedrukt door Jan Andriesz: "Courante uijt Italië, Duijtslandt ende Nederland" (De eerste krant die in Delft werd gedrukt, zie ook: Site van het Delfts StadsArchief)
1596 - uitgegeven en gedrukt door Jan Andriesz: "Van den Cirkel" - door Ludolf van Ceulen (zie Rijksmuseum)
Interessant bij de laatste uitgave is om te vermelden dat genoemde Ludolf van Ceulen een Duitse wiskundige was die om geloofsredenen (hij was protestants) naar Delft was gevlucht en daar getrouwd was met Adriana Sijmons, de zus van bovengenoemde Maritgen Sijmons. Hij wist het getal pi dat de verhouding tussen de omtrek en de diameter van een cirkel weergeeft tot op 35 cijfers achter de komma te berekenen.

d.COCK/KOCK, Pieternella (BOS-71)
was dochter van Johannes Pietersz (BOS-142) en Lijsbeth Denijs Reijnaarts (van Leeuwen) (BOS-143). Van deze tak is weinig bekend, ze woonden aan de Geerweg in Delft, Johannes was niet katholiek, zijn vrouw wel. Misschien komt het door dit gemengde huwelijk dat het moeilijk is de ouders te traceren van Johannes, van vrijwel alle doopgetuigen kunnen we achterhalen dat zij aan de Geerweg woonden dus buren waren. Desalniettemin komen we de achternaam Cock/Kock regelmatig tegen onder de bewoners van de Geerweg, o.a. in de vorm van Aelbregt Jansz, die mogelijk een oom van Johannes was. Vermoedelijk was zijn vader Pieter Jansz (BOS-284), een nachtwerker, een persoon die 's nachts met een schuit de riolen schoonmaakt. Traditioneel woonden veel nachtwerkers van Delft aan de Geerweg, dus aan de noordzijde van de stad. Van hem is bekend dat hij waarschijnlijk ook een dochter Catharina had, maar nadere gegevens ontbreken. Johannes zijn moeder is waarschijnlijk Maria Claes de Bruijn (BOS-285), maar ook van haar afkomst kunnen we niets vinden.
Opmerkelijk is dat we bij de doop van Pieternella, in 1730, de weledelgestrenge heer Gijsbrecht van Hoogendorp aantreffen als getuige. Hij was zeer gefortuneerd en bouwde het voormalige klooster Sion te Rijswijk om tot een prachtige buitenplaats (zie Wikipedia).

COOL/KOOL, Teuntgen Jacobs (BOS-561)
overleed in 1731 op 84-jarige leeftijd in het Oude Vrouwenhuis in de Schoolstraat. Haar vader, Jacob Anthonisz (BOS-1122), komen we twee keer tegen in de archieven van de weeskamer, de eerste keer na het overlijden van Willemtge Dircks (BOS-1123) zijn eerste vrouw en moeder van Teuntgen, de tweede keer na het overlijden van Geertruit van der Mae, zijn derde vrouw. Uit beide huwelijken kwamen dus kinderen voort, maar behalve met hen was hij ook nog gehuwd met Engeltge Coenraets (zijn 2e vrouw) en met Francijntge van Nes (zijn 4e vrouw). Jacob was hovenier en trouwde met zijn eerste vrouw in het Gelderse Buren. Samen vertrokken ze uit Buren naar Delft en woonden in de Voorstraat, na het overlijden van Willemtge komen we hem tegen in de Choorstraat, in Delfgauw en in het Rietvelt.

CUIJPER/KUIJPER, Anna (BOS-169)
was dochter van Harmanus (BOS-338) en Clasijntje van der Block (BOS-339), zelf trouwde ze eerst in 1717 met Johannes Nobel, na diens overlijden hertrouwde ze in 1727 met Adriaan van der Lee (BOS-168). Haar vader Harmanus trouwde drie keer, eerst met Clasijntje, waarvan overigens geen trouwakte is te vinden, in 1719 met Catharina Hartcloop, tenslotte in 1722 met Pieternella Bontekoe. Hij woonde aanvankelijk met Clasijntje in het Rietveld, verhuisde later naar de Haarsteeg (tegenwoordig Clarenstraat). De ouders van Harmanus waren Jan Pietersz (BOS-676) en Anna de Geleers (BOS-677). Ze woonden in de Vlouw, hij was kleermaker en eerder (in 1661) getrouwd met Jannetie Jans Patersouw, ze overleed na de geboorte van haar tweede kind.

DEELE, Adriana Johanna (GEEST-11)
was dochter van Joannes Christophorus (GEEST-22) en Johanna Kramer (GEEST-23). Ze was geboren en woonde ten tijde van haar huwelijk in de Kruisstraat. Joannes Christophorus was aan het begin van de 19-e eeuw, op jonge leeftijd plateelbakker, maar de plateelindustrie was toen tanende in Delft. Op latere leeftijd komen we hem tegen als opperman en arbeider. Zijn vader Jan (GEEST-44) woonde in de Vlamingstraat en was eerst getrouwd met Martina Ribbens, zij overleed reeds binnen 3 jaar na hun huwelijk in het kraambed. Ruim een jaar later trouwde hij met Willemina van Riel (GEEST-45).
Zowel Jan als zijn beide vrouwen waren afkomstig uit de omgeving van Eindhoven. Martina Ribbens kwam uit Tongelre, Jan en zijn tweede vrouw waren afkomstig uit Heeze. Contact met Guus Deelen leverde een stamboom op van de tak uit Heeze, die ons leidt via Adriaan Jansz (GEEST-88) getr. met Elisabeth Hermansdr Wissels (GEEST-89), Jan Ariensz (GEEST-176) te Geldrop getr. met Maria Jansen (GEEST-177), Adriaan Jansz (GEEST-352) getr. met Maria Janssen (GEEST-353), Jan Jansz (GEEST-704) te Geldrop getr. met Hendrixke Ghijsen (GEEST-705), naar Jan Michielsz (GEEST-1408) getr. met Ida Geritsdr Feijen (GEEST-1409).
Laatstgenoemde Jan Michielsz was burgemeester van het gehucht "de Rul", een dorpje vlakbij Heeze dat grenst aan het prachtige natuurgebied "de Strabrechtse Heide".


DIJCKXHOORN, Cornelia (BOS-747)
was in 1669 geboren, dochter van Pieter Cornelisz (BOS-1494) en Trijntje Maertens Vermeer (BOS-1495). Haar ouders waren in 1661 in Berkel getrouwd, waar haar moeder vandaan kwam. Van haar vader werd vermeld dat hij toen hij trouwde, woonde op "te Hoorn", oftewel Den Hoorn, ook wel Dijkshoorn genoemd. Het gezin woonde aan de Buitenwatersloot te Delft, een straat die naar Den Hoorn leidt.
Er kon geen verwantschap worden gelegd naar de tak van Blasius Pietersz.

DIMANCHE, Margueritte Nicolas (BOS-845)
zoals ze in de akten van de Waalse kerk heette, komen we in de Nederlands Gereformeerde akten van Delft tegen als Grietge Claes. Ze was eerst in 1647 getrouwd met Robbert Simon van der Block die van beroep lakenwerker was en met wie ze een dochter Helena kreeg. In 1654 hertrouwde ze met Davidt Ovain (BOS-844), die ook de Nederlandse naam Wingertranck voerde. Van haar ouders is enkel de naam van haar vader, Nicolas Dimanche (BOS-1690) bekend, die woonde in de Hopsteeg in Delft.

v.d.EEFT, Ammerensje (GEEST-377)
is in 1681 geboren als dochter van Lambrecht Arnouts (GEEST-754) en Ammerensje van der Banck (GEEST-755). Haar ouders woonden in de Mallegijsjesvest, gelegen op de plaats van de huidige Zusterstraat en waren in 1666 in de Waalse kerk getrouwd. Lambrecht was lakenwerker. Later verhuisde het gezin naar de Achtersack, waar Lambrecht in 1709 overleed.
Bij de doop van hun eerste kind komen we Judic Avri als getuige tegen, die vrij uitgebreid wordt besproken in het boek "Leven in Armoede" van Ingrid van der Vlis. Deze Judic deed als jonge weduwe een beroep op de Kamer van Charitate en woonde ook in de Mallegijsjesvest, nadien hertrouwde ze met een lakenwerker en wist ze zich op te werken uit de armoede, ze kreeg een grootse begrafenis met 12 dragers.
Lambrechts ouders zijn onbekend.

v.ELTERENBERGH, Dirck Cornelisz (GEEST-756)
woonde aan de Verwersdijk, net als zijn schoonvader Cent Leendertsz v.HELDE (GEEST-1514) die brouwersknecht was. Dirck's kleindochter, Ariaentje (GEEST-189) woonde aan het Achterom.

d.HENGST, Jan Pietersz (BOS-556)
was afkomstig uit Delfshaven en woonde aan de Voldersgracht in Delft. Zijn zoon Pieter (BOS-278) was in dienst bij de V.O.C., hij wordt twee keer vermeld bij reizen met de Donkervliet naar Batavia, in 1701, resp. 1704, bij de eerste reis was hij nog gezel, bij de tweede was hij bosschieter (kanonnier).

HOUCKGEEST, Jan Ottensz (BOS-2200)
woonde in ca 1625 in de Doelenstraat. Daarna woonde daar zijn zoon Jacob (BOS-1100). Deze Jacob bezat tevens een perceel in de Molenstraat aan de noordzijde van de Verwersdijk en een perceel aan de Verwersdijk. Zijn zoon Pieter (BOS-550) erfde deze twee percelen.

HUIJGEBAERT, Carel Pietersz (BOS-5528)
woonde in de Yperstraat rond ca 1635, waar na zijn overlijden zijn vrouw Catalijna BOLLERTS (BOS-5529) en later ook hun zoon Pieter (BOS-2764) ging wonen. Deze Pieter bezat een pand aan de Vlamingstraat en was toen saaidrapier, een eigenaar van een draperie, waar ruwe wol werd omgezet in een afgewerkt produkt.

IJDINCK, Wessel (BOS-558)
woonde rond 1670 aan de Brabantse Turfmarkt op de hoek met de Pieterstraat en was soldaat.

KEERWEER, Arie Gerritsz (BOS-2230)
was in 1625 bierkruier en woonde buiten de Rotterdamse poort aan het huidige Werfpad.

LAMEIJ
De naam LAMEIJ is terug te voeren tot Jaques AMIJ (BOS-832) die in 1652 in Delft in de Franse (=Waalse) kerk trouwde met Anne Pieters Le FEBVRE. Na het overlijden van zijn vader (in 1661) werd hun enig kind Pieter (BOS-672) op 5-jarige leeftijd toevertrouwd aan de zorg van de weeskamer van Delft. Een lot wat hun kleinkinderen (in 1688) ook overkwam na het overlijden van hun vader. De ouders van hun achterkleinkinderen hadden in 1729 echter een dusdanig vermogen opgebouwd dat zij middels een notariële akte de weeskamer buiten konden sluiten. (Zonder testament zou vanzelf een beroep op de weeskamer worden gedaan, maar dit had ook als consequentie dat men afstand moest doen van al hun bezittingen, die kwamen na overlijden van één van de ouders automatisch toe aan de weeskamer.)
Jacob Pieterszn LAMEIJ (BOS-208) woonde in de Molstraat in ca 1710. Zijn kleinzoon Jacobus (BOS-52) woonde aan de Beestenmarkt op de hoek van de Korte Broerhuissteeg. Diens zoon Jacobus (BOS-26) was op de zelfde lokatie in 1832 broodbakker. De bakkerij lag naast een woonhuis dat op naam van zijn moeder Johanna GÖBEL (BOS-53) stond.

v.d.LEE, Arijen Jansz (BOS-672)
woonde in ca 1670 in de Gasthuislaan op de hoek met de Brabantse Turfmarkt. Zijn nazaat Philippus Johannes (BOS-42) was winkelier rond 1800.

LIGTENBERGH
Gerridtje Luchtenburgh (BOS-281) woonde bij haar overlijden, in 1729, aan de Geerweg in "de Schenkkan". Haar vader, Nicolaes (BOS-562) was afkomstig uit Coblenz en woonde ook aan de Geerweg, hij was zijn hele leven soldaat en diende voor de compagnie onder andere onder kapitein Moor in Ierland en onder kapitein Duijst. Dit blijkt uit een notariële akte waarin de getuigenis staat over het in Engeland weglopen van een bij de compagnie in dienst zijnde klerk. De betrokken klerk had de weeksoldij van de soldaten verspeeld met gokken, moest daarvoor boeten door met de handen aan de galg vastgebonden te worden, waarbij de voeten op paaltjes konden staan, maar werd daarna bij wijze van gratie als "slecht soldaat" weer aangenomen. Niet voor lang dus.
Op basis van deze getuigenis is het waarschijnlijk dat Nicolaas Ligtenberg lid was van de "Blauwe Garde" zie: wikipedia, die aan de zijde van Willem III tegen de Engelse en Ierse katholieken vocht. Dit is opmerkelijk omdat Nicolaas zelf katholiek was, hij liet twee van zijn kinderen dopen in de parochie van St Hippolytus aan het Bagijnhof.
Bij zijn trouwen, in januari 1678, maakte Nicolaas deel uit van een garde onder kapitein Hornbergh. Deze kapitein overleed in augustus 1678 bij de slag om Saint-Denis (bij Mons/Bergen) in België, waar Nicolaas dus waarschijnlijk ook bij zal zijn geweest.

v.OOSTERHOUT, Gerrit Jansz(BOS-560)
woonde in ca 1680 aan de Verwersdijk. Zijn zoon Jacob (BOS-536) woonde in de zuidwesthoek van de Beestenmarkt.

OOSTERWIJCK, Gijsbrecht Jorisz (BOS-1346)
was schipper rond 1630.

OUTSHOORN, Jacob Leendertsz (BOS-340)
was in ca 1705 eigenaar van 2 percelen op de hoek van de huidige Van Slingelandtstraat / Kwekerijstraat.

POELENBURCH, Jacobus Cornelisz (BOS-11068)
was in 1599 meester chirurgijn in Delft evenals zijn zoon Jacob (BOS-5534). Eerstgenoemde woonde in de Choorstraat en vermoedelijk later aan de Kolk. Zijn kleindochter Maeritgen (BOS-2767) woonde op de Markt vlakbij de Oudemanhuissteeg.

v.d.POST, Pieter Crijnen (GEEST-170)
bezat rond 1715 een perceel aan de Molslaan.

v.RIJSSELBERCH, Harmen Ariensz (BOS-2124)
was kuiper rond 1640, hij woonde in de Pieterstraat. Zijn zoon Arien (BOS-1062) woonde in het zelfde pand en bezat ook nog twee aangrenzende percelen.

v.d.ROER, Heijndrick Dirckszn (BOS-1114)
kocht in 1663 een pand in de Papenstraat, hij was koopman in potten.

ROMEIJN, Jan Claeszn (GEEST-84)
bezat rond 1740 percelen in de Harmenkokslaan, Hopstraat en het Rietveld.

v.SCHIE, Huibregt Amen (BOS-348)
bezat rond 1710 twee percelen in de Breestraat en één op de hoek van de Gasthuislaan / Pieterstraat. Zijn weduwe Neeltje SPANJERSBERGH (BOS-349) woonde aan de Lange Geer. Huibregt's grootvader Cornelis MICHIJELszn (BOS-1392) was bouwman en afkomstig uit Schie.

SIGON, Gerardus (GEEST-10)
was sjouwer in 1841 in Delft.

v.d.SLEIJDE, Jan Sipriaenszn (BOS-1034)
was houtkramer rond 1620, hij woonde aan de Markt.

SPANJERSBERGH, Cornelis Claeszn (BOS-2216)
was landarbeider en afkomstig van Schie. Drie takken Spanjersberg komen samen bij hem middels zijn drie zonen Pouwels (BOS-1108), Arijen (BOS-2420) en Cornelis (BOS-2984).
Pouwels bezat een aantal percelen aan de Rotterdamseweg. Zijn zoon Jan (BOS-554) was aardewasser even buiten de Rotterdamse Poort in Delft. Uit een Notariële akte uit 1690 van Delfshaven blijkt dat bij hem aarde voor de Delftse aardewerkindustrie werd aangevoerd uit Gent, Vlaanderen. Hij bezat twee panden aan het Achterom.
Cornelis zoon Arent (BOS-1492) woonde aan het Zuideinde.

SPROCKENBURCH, Jacob Maertenszn (BOS-1362)
was bouwman in ca 1630 en bezat een perceel aan de Gasthuislaan.

VERHAAGEN, Jan Teunisz (BOS-544)
was in 1675 soldaat in Delft. Hij woonde in de Vlamingstraat, evenals zijn zoon Wouter (BOS-272). Wouter's zoon Barent (BOS-136) woonde in de Pieterstraat. Diens kleinzoon Johannes (BOS-34) was plateelbakker, diens dochter Magdalena (BOS-17) was werkster.

VILEERS, Pieter (BOS-132) woonde in een vervallen pand aan het Achterom dat in 1767 door de Burgemeesteren aan hem werd geschonken.

d.VREE, Arent (BOS-270)
bezat rond 1720 twee percelen aan het Achterom en een pand op de hoek van de Giststraat / Lange Geer, waar later zijn weduwe Angeniesje v.WESTHOORN (BOS-271) bleef wonen en zijn schoonzoon Abraham v.RHOON (BOS-134).

v.WESTHOORN, Teunis Dirckszn (BOS-542)
bezat een perceel gelegen achter de hoek van de Giststraat met het Achterom. In zijn dochter Angeniesje v.WESTHOORN (BOS-351 = BOS-271) (zie ook d.VREE) komen twee takken samen, één tak vormt haar dochter Dirckie ACKERSDIJCK (BOS-175), uit haar huwelijk met Dirck ACKERSDIJCK (BOS-350). De andere tak vormt haar dochter Johanne d.VREE (BOS-135), uit haar huwelijk met Arent d.VREE (BOS-270).

WINGERTRANCK, Michiel Davith (BOS-422)
bezat in ca 1685 twee tegenover elkaar liggende percelen in de Hopstraat. Zijn vader voerde de achternaam OVAIN hetgeen werd veranderd in WINGERTRANCK. Hij was getrouwd met Jenne MEUNIER (BOS-423) wier naam veranderd werd in Jannetge MOLENAER.

Delftenaren in de Plateelindustrie

Het is met zovele voorouders die in Delft gewoond hebben haast vanzelfspekend dat een deel van hen voor de plateelindustrie hebben gewerkt, waar het beroemde "Delfts Blauw" werd (wordt) gefabriceerd.
Met name de volgende twee families die verwant zijn aan elkaar kennen een aantal familieleden die werkzaam waren in de plateelindustrie: Van HAMME en VERHAGEN. We komen hen tegen van het begin van de 17e eeuw tot aan het eind van de 19e eeuw.
Jan Janszn van Hamme (BOS-1094) die zelf schrijnwerker (meubelmaker) was, had een zwager Diert Jacobs die plateelschilder was en in de Broerhuisstraat woonde, een broer Wouter die plateelbakker was die aan de Beestenmarkt woonde en een broer Aerijen die plateelbakker was en in de Molslaan woonde. De laatste had een zoon Jan die van 1660 tot 1676 eigenaar was van plateelbakkerij "De Dubbelde Schenkkan" (bron: Delftse Plateelbakkers van het Lucasgilde, pg 90). Deze Jan vestigde zich in 1676 in Vauxhall in Engeland en nam 16 werklieden uit Delft mee (bron: Early English Delftware from London and Virginia - Noël Hume). Één van de 16 was Hendrick Jansz Baillij plateelbakkersknecht van werkplaats "Drie Postelijne Astonne". Deze Hendrick Jansz was de broer van Margueritte Baillij (BOS-545), die getrouwd was met Jan Theunisz Verhagen (BOS-544). Hun zoon Wouter Verhagen (BOS-272) was getrouwd met Krijntien Pieters van Hasselt (BOS-273), kleindochter van de eerstgenoemde Jan Janszn van Hamme.
Genoemde Jan Teunisz Verhaagen en Margueritte Baillij zijn waarschijnlijk de ouders van de enigszins beroemde mr plateelschilder Johannes Verhagen (vermoedelijk is hij de schilder die signeerde met IVH en van wie we werk vinden in het Rijksmuseum). Jan Teunisz is ook grootvader van Barent Woutersz Verhagen (BOS-136), plateelschilder, die weer vader is van de plateelschilder Barent Verhagen (BOS-68). Barent is vader van plateelbakker Johannis (BOS-34). Als laatste in deze keten zien we dat Johannis zijn zoon Barent Willem ook plateelbakker was (laatst genoemd in 1871).
Terugkomend op plateelschilder Barent Woutersz Verhagen: hij was getrouwd met Maghtelt van Beemen (BOS-137), haar broer Marinus was ook plateelschilder.
Ook de families De BLIJ en Van der LEE waren werkzaam in de plateelindustrie, in de weeskamerakte van Jan Thomasz de Blij (BOS-1376) van 1694, lezen we dat hij plateelschilder was, ook zijn zoon Daniel (BOS-688) was plateelschilder. De kleinzoon van Daniel, Jacobus (BOS-172) en diens zoon Jacobus (BOS-86) waren plateelbakker, net als de echtgenoot van diens dochter Dirkje (BOS-43): Philippus Johannes van der Lee (BOS-42). Deze Philippus Johannes is een zoon van plateelbakker Harmanus van der Lee (BOS-84) wiens overgrootvader Adrijaen Jansz (BOS-672) in 1680 plateeldraaier was. Er is een geboorteschaaltje van Pieter van der Lee bekend, zoon van genoemde Harmanus, uit 1774, niet in Delfts Blauw, maar Delfts Wit, met gouden letters en decoratie (zie VanderLee.net).
Jan Thomasz de Blij komen we tegen in een notariële akte van 1689 waarin hij samen met andere plateelbakkers- en schilders wordt genoemd als zijnde werkzaam voor Roqeurus Hoppestein, die eigenaar was van de plateelbakkerij "Het Oude Moriaanshoofd" gelegen aan de zuidzijde van de Gasthuislaan. Het Oude en Jonge Moriaanshoofd waren een afsplitsing van "Het Moriaanshoofd", deze worden allen geroemd om de hoge kwaliteit van hun producten. De beroemde Johannes Verhagen heeft gewerkt in "Het Jonge Moriaanshoofd".

Leidenaren

Veel voorouders van Henny hebben in Leiden geleefd, zowel enkele Joodse als een groter deel protestantse voorouders, ook Hans kent een aantal voorouders (van vaders kant) die in Leiden hebben geleefd.
Leiden kende van oudsher een belangrijke lakenindustrie die een reputatie had vanwege de hoge kwaliteit van de daar geproduceerde stoffen en vanwege de gebruikte kleuren. De industrie zorgde voor internationale betrekkingen met vooral de Zuidelijke Nederlanden, Noord-Frankrijk en Engeland. Toen na de reformatie veel Calvinisten van Franse en Zuid-Nederlandse komaf naar Leiden vluchtten - naar verhouding was hun aantal aanzienlijk groter dan bijvoorbeeld in Delft - kreeg de Leidse lakenindustrie een enorme impuls, de stad groeide binnen honderd jaar tijd van ca. 15.000 inwoners (in 1574) tot 45.000 (in 1622) naar ca. 70.000 in 1670 (bron: wikipedia). Nieuwe stoffen werden geproduceerd, nieuwe technieken werden geïntroduceerd.
De voorouders van Albert z'n overgrootmoeder Johanna Blancher (HARST-11) waren voor een belangrijk deel werkzaam in de Leidse lakenindustrie.

ALTINGH, Josijntje (BOS-121)
had een tweelingzusje Engeltje. Ze woonde op de Langebrug in Leiden toen ze in 1756 met Johan Martin Opperhuijser (BOS-121) trouwde. Haar moeder Maria Breukel (BOS-243) wordt als getuige vermeld bij het huwelijk en woonde toen in Zwammerdam, dit was ook de plaats waar ze eind 1778 overleed. Haar vader Egbert (BOS-242) was in 1715 koetsier, maar in 1726 wordt hij genoemd als bedienaar van de kraan op het Waaghoofd te Leiden, hij was afkomstig uit Holten. Bij hun trouwen in 1715 woonden Egbert en Maria op het Korte Rapenburg.

BENNIN(G), Christina (HARST-45)
is grootmoeder van Johanna Blancher. Haar vader Jacob (HARST-90) was dekenmaker en woonde in de Krauwelsteeg (ca. 1970 opgegaan in de St Jorissteeg), zijn vader Willem (HARST-180) was ook dekenmaker maar woonde aan de Uiterstegracht, diens vader Jacob Teunissz (HARST-360) woonde daar eerder en was servetwever, net als zijn vader Teunis Jacobsz (HARST-720) die in 1673 in Leiden trouwde, maar afkomstig was uit Woerden. Vrijwel al hun kinderen werden in de NH Hooglandse kerk (wikipedia) gedoopt.
In de Steenstraat vind je nog altijd een naaimachinewinkel die de naam Benning voert, een familie die dus nog steeds min of meer in de stoffenindustrie zijn boterham verdient en waarschijnlijk verwant is aan de beschreven familie.

BLANCHER, Johanna (HARST-11)
is de moeder van Henny haar overgrootmoeder, Elisabeth Adriana Francisca Hase (HARST-5). Johanna werd 3 jaar voor het huwelijk van haar ouders in Den Haag geboren, maar werd bij het huwelijk gewettigd. Haar voorouders leefden voor een aantal generaties in Leiden, haar vader Louwie Anthonie (HARST-22) was met zijn ouders naar Den Haag verhuisd en trouwde daar in 1818 met haar moeder Alida Willemina Godvree (HARST-23). Zij waren kennelijk armlastig, want we komen hem tegen als kolonist in de (gesloten) veenkolonie Ommerschans, bij Ommen, waar hij in 1842 overleed. De kolonie van Ommerschans maakte deel uit van de werkkoloniën die door de "Maatschappij van Weldadigheid" waren gesticht, net als Veenhuizen was Ommerschans vooral een oord waar bedelaars en dronkaards (gedwongen) werden geplaatst (zie ook "Voorouders uit de kop van Overijssel"). De vader van Louwie Anthonie heette Hendrik (HARST-44), hij was geboren in Leiden, trouwde in Rotterdam, keerde terug naar Leiden, maar verhuisde naar Den Haag en overleed daar, hij was kleermaker van beroep, 2 van zijn broers Johannes en Pieter waren pruikenmakers. Hendrik's vader Paul (HARST-88) was in 1724 gedoopt in de Waalse kerk in Leiden, bijna alle kinderen van deze lijn die voor 1730 in Leiden werden gedoopt, werden in de Waalse kerk gedoopt. Paul was kousenmaker en woonde in de Coddesteeg. Zijn vader Jean (HARST-176) was ook kousenmaker en woonde aan de Langegracht. Tenslotte was Jean's vader, Paul (HARST-352) schrobbelaar, een beroep in de wolbereiding.

FLORQUIJN, Jeanne (BOS-839)
woonde aan de Langegracht, een straat die onderdeel was van een stadsuitbreiding van 1611, ze trouwde in 1643 in Leiden met Reijnier Hendricksz Bol (BOS-838), maar was reeds in 1628 in Leiden getrouwd met Nicolas Wihogne. Ze overleed waarschijnlijk in 1645, want Reijnier hertrouwde reeds in 1646. De familie Florquijn was afkomstig uit Aken, zo wordt vermeld bij de huwelijken van een broer en een nicht van Jeanne.

l.GRAND, Susanne (HARST-363)
is de moeder van ondergenoemde Maria van der Steen. Bij haar huwelijk, in de Hooglandse Kerk, heette ze "de Groot", maar haar vader Jean (HARST-726) voerde de naam "le Grand", o.a. in de doopboeken van 8 van zijn in totaal 9 kinderen in de (Frans/Waalse) Vrouwekerk (wikipedia). Na de dood van haar man Johannes Steen, hertrouwde Susanne in 1717 met Frederick Smith, ze woonde toen in de Breeport tussen de Vestestraat en de Uiterstegracht.

LAGERVEST, Barbel/Barbera Heijndricks (HARST-725)
is grootmoeder van Maria van der Steen. Haar vader Henrick Jacobsz (HARST-1450) was houtzager en afkomstig uit Weesp, hij trouwde Debora Jans (HARST-1451), die afkomstig was uit Colchester, Engeland, in 1610 in Leiden.

v.d.SCHIJF, Ariaentje (HARST-361)
is overgrootmoeder van Christina Benning. Ze was geboren in Woerden en woonde op de Uiterstegracht toen ze in 1694 met Jacob Teunissz Benning (HARST-360) trouwde, haar eerste echtgenoot Jan Pinjier, een lakenwerker, was jong overleden. Haar vader Casper (HARST-722) was reeds voor haar eerste huwelijk overleden, hetgeen blijkt uit een huwelijksakte in Leiden uit 1684 van haar moeder Meijnsge Jans (HARST-723). Meijnsge woonde toen ze met Andries Jansz Stroijsbergh trouwde in de Vrouwensteeg.

v.d.STEEN, Maria (HARST-181)
is grootmoeder van Christina Benning, haar vader Johannes (HARST-362) was vachtenbloter (vellenploter) en woonde aan de Uiterstegracht. Diens vader Jasper (HARST-724) was dekenmaker en woonde aan de Nieuwe Rijn - een kade in de binnenstad langs de noordzijde van de Nieuwe Rijn - hij is een zoon van wolkammer Jasper Jaspersz (HARST-1448) die bij zijn trouwen afkomstig was uit de straat genaamd Levendaal. Jasper Jaspersz vader Jasper Jansz (HARST-2896) was ook wolkammer en afkomstig uit het Noord-Franse Hondschote, zijn vrouw Cathelijne Duponsen (HARST-2897) was afkomstig uit het Noord-Franse Kassel.

Westlanders / Delflanders / Haaglanders / Schielanders / Rijnlanders

Een significant deel van de voorouders van Hans heeft wortels in de agrarische gebieden rondom Den Haag, Delft, Zoetermeer en Rotterdam. Familienamen uit deze regio die we in Hans zijn stamboom tegenkomen, zijn:
ACKERSDIJCK - BOEKESTEIJN - CHIJS - v.DUIJNEN - DIJCKXHOORN - v.GEEST - OOSTERLEE - OVERGAAG - v.SANTEN - v.SOLLEVELT - SPANJERSBERG - v.STAALDUIJNEN - v.VIJFSLUIZEN

ACKERSDIJCK

Twee takken van onze gecombineerde stamboom voerden de achternaam ACKERSDIJCK. De ene is die van Arent Hendricksz (BOS-2800), de ander die van Fop Leendertsz (BOS-5606) die ook de naam Van DIJCK voerde en waarvan de nazaten ook FOPPEN werden genoemd. De naam Ackersdijck is een toponiem, het is het gebied waar Arent en Fop woonden en een boerderij bezaten, nabij waar nu de Akkerdijkse plassen ten noorden van Overschie liggen.
Het huwelijk van Aem Arentsz (BOS-1400) met Neeltge Phillips van Dijcxhooren (BOS-1401) verbond beide families, Neeltge is dochter van Annetge Foppen (BOS-2803), dochter van de genoemde Fop Leendertsz. Aam Arentsz en Neeltge Phillips woonden aan de noordkant van de Kethelweg in Vlaardingerambacht, net als zijn vader was Aem een boer. Hij was tevens enige tijd achtman in Vlaardingerambacht (achtmannen waren aangesteld om het recht te handhaven binnen een ambacht, een kleine gemeenschap). Aam bezat een perceel weiland in de Babberspolder, ten zuidoosten van de Kethelweg. Na zijn dood werden zijn verlaten huis, schuur, hooiberg en boomgaard in 1674 voor 420 gulden verkocht. Zijn zoon Phillips Aamsz (BOS-700) verhuisde van Vlaardingerambacht naar de Madewerf, een boerderij in de Krakeelpolder bij Delft. Zijn zoon Dirck (BOS-350) woonde aan de Geer in Delft bij de Giststeeg toen hij stierf in 1717.

't Woudt

Het is verbazingwekkend dat dit dorp, dat we sinds we elkaar kennen met grote regelmaat op de fiets bezoeken en wat tegenwoordig het kleinste dorp van Nederland is, zoveel traceerbare voorouders van Hans heeft geherbergd. Behalve de afstamming van de oude voorname familie "Van der Burch", de kerkmeester en armmeester Blasius Pietersz Dijckxhoorn blijkt ook een van de dominees aldaar, Jacobus Dissius, als voorouder te kunnen worden aangewezen.

v.d.BURCH, Maritge (BOS-4155)
is geboren rond 1545. Ze trouwde eerst (na 1570) met Jacob Vossenhol (BOS-4154) en hertrouwde na diens overlijden met Gijsbrecht van der Cruijce. Haar vader Aem Heijndricksz (BOS-8310) was eerst getrouwd met Catharina Louris van Spangen en later met Ariaentge Willems de jonge van Dort (Dordrecht) (BOS-8311). Bij de eerste verwekt hij 2 dochters, bij de laatste - de moeder van Maritge - 6 zonen en 5 dochters. Aem was een voornaam man, in 1536 kocht hij samen met zijn rijke schoonvader Laurens Pietersz van Spangen een boerderij aan de noordzijde van de Woudseweg. In 1543 woonde hij aan de noordzijde van de Binnenwatersloot in Delft, hij was veertigraad (1540), schepen (1545), buitenhavenmeester (1546), weesmeester (1554) en thesaurier (1556) van Delft en een succesvol koopman die handelde in graan, kaas en wijn. Hij overleed vóór 1558, alle 11 kinderen van Ariaentge waren toen nog minderjarig.
Maritge's vermoedelijke grootvader Heijndrick Aemsz woonde op de lokatie waar nu de Hofwoning ligt in 't Woudt, de meest voorname woning van het dorp. De woning werd eerder door diens vader Aem Heijndricksz bewoond. Van hem en zijn vrouw Margriet Jan Sijmons (Heerman van Oegstgeest) is nog een grafsteen te vinden in de Woudtse kerk. Van deze Aem, een leenman (een term die teruggaat tot het middeleeuwse feodale systeem waarbij een leenheer zijn land voor gebruik uitleent aan leenmannen die hiervoor een periodieke vergoeding betalen), die ook "Aem vader" genoemd werd, bestaat de anecdote dat hij in ca. 1475 zijn 12 volwassen zonen aan de Graaf van Holland (de leenheer) aanbood toen deze het dorp bezocht, een gegeven dat werd vastgelegd in een ets van Reinier Vinkeles (I), naar Jacobus Buys, 1795.
bron (o.a.): 't Woudt - De rijke geschiedenis van het kleinste dorp van Nederland - Jacques Moerman

DISSIUS, Jannetge (BOS-519)
is op 25 april 1627 gedoopt in de kerk van ´t-Woudt, de doopakte vermeldt "Jannetge - ons kint". Ze was het kind van de toenmalige dominee aldaar, Jacobus Dissius (BOS-1038) en zijn vrouw Maria Jansdr van Starrenburch (BOS-1039). Jannetge en haar broer Abraham trouwden op dezelfde dag en lokatie met broer en zus Simon (BOS-518) resp. Maria Cloeting.
Over deze Abraham Dissius valt een aardige anecdote te vermelden:
het genoemde huwelijk van Abraham en Maria Cloeting bracht een zoon Jacob voort, die in 1680 trouwde met Magdalena van Ruijven, dochter van de rijke Pieter Claesz van Ruyven, mecenas van Johannes Vermeer. Deze Jacob woonde en werkte in "´t Gulden ABC" aan de Markt dat in 1651 door zijn vader was gekocht (van zijn schoonfamilie). Na het overlijden van zijn vrouw Magdalena erfde niet alleen Jacob Dissius, maar ook diens vader Abraham in totaal 21 van Johannes Vermeer's schilderijen afkomstig uit het bezit van de mecenas. Na het overlijden van Jacob werden deze schilderijen in Amsterdam geveild en brachten ze slechts 1503 gulden en 10 stuivers op.
bron (o.a.): wikipedia en wikipedia-en.
Jacobus (de vader van Jannetge) was de achtste dominee die sinds de overgang naar het nieuwe geloof (in 1588) in ´t-Woudt predikte. Hij predikte daar vanaf 1623 tot en met 1662, het jaar waarin hij stierf. Daarmee is hij de langst dienende dominee aldaar. Het gezin woonde in de Voorstraat te Delft.
Jacobus' ouders waren Arent Maertensz (BOS-2076) en Pietertje Jacobs Vossenhol (BOS-2077). Arent was lakenbereider en -koper in Delft en ondertekende de akte van huwelijkse voorwaarden van zijn zoon met "vaen der Dijs". In 1636 hertrouwde hij met Pietertge Jans uit Den Haag.

VOSSENHOL, Pietertje (BOS-2077)
was dochter van Jacob Vossenhol (BOS-4154) en Maritge van der Burch (BOS-4155). Pietertje had een broer Adam, een huidenvetter en looier, van wie de nodige akten te vinden zijn in Delft en die de relaties duidelijk maken.

Berkel, Bleiswijk, Hillegersberg, Bergschenhoek, Zegwaart en Zevenhuizen

De dorpen Berkel, Bleiswijk, Hillegersberg, Bergschenhoek, Zegwaart en Zevenhuizen liggen pal ten noorden van Rotterdam. Dit was van oudsher een veengebied waar veel turf is gestoken. Er werd vaak slagturven toegepast - met een beugel werd onderwater gelegen turf weggeslagen en in een net getrokken. Deze manier van turfwinning was desastreus voor het land, het liet een landschap van kleine plassen achter, ongeschikt voor bebouwing (zie: Canon van Rijnland). Aan het einde van de 18e eeuw werd het gebied grotendeels ingepolderd en omgetoverd in zeer vruchtbaar polderland. Dat dit het meest laaggelegen stukje van Nederland is hangt ongetwijfeld samen met haar geschiedenis van slagturven.

v.BROECKHUIJSEN, Adriana (GEEST-425)
kwam uit Berkel en was dochter van Simon Aelbrechtsz (GEEST-850) en Lijsabeth Maartens Leeflang (GEEST-851). Lijsabeth kwam uit Berkel, Simon uit het nabijgelegen Bergschenhoek. Hij kwam uit een groot gezin, 50 jaar na het tweede huwelijk, in 1710, waren nog 11 broers en zussen in leven, waarvan er 2 halffamilie waren. Een broer Dirck vertrok in 1704 als soldaat met de VOC naar Azië. Hij overleed daar in augustus 1710. De ouders van Simon waren Aelbrecht Simonsz (GEEST-1700) en Ariaantje Pieters Versijde (GEEST-1701), Ariaantje Versijde was zijn tweede vrouw, reeds 20 jaar voor zijn 2e huwelijk was hij getrouwd met Ariaantje Ariens Evenblij. In de archieven komen we Aelbrecht's vader Simon Aelberts (GEEST-3400) tegen, woonachtig aan het Oosteinde te Hillegersberg in het toen (1631) al deels uitgeveende land.

BUIJTEWEGH, Maertie (GEEST-1703)
was voor haar huwelijk met Maerten Leeflang, in 1651 getrouwd met Arij Jansz Gillemij, maar dit huwelijk duurde door het overlijden van haar echtgenoot maar kort. Met haar ouders Paulus Cornelis (GEEST-3406) en Bettgen Louris (GEEST-3407) woonde ze aan de Molenstock in Berkel, tegenwoordig deel van de Noordeindseweg. Net als de familie Leeflang is de genealogie van dit geslacht reeds uitgezocht, in dit geval met name door T. van der Vorm, J.G. de Heij en J. Meeldijk. De voorouders van Paulus zijn:
Cornelis Pietersz (GEEST-6812) en Ariaentge Pouwels(GEEST-6813)
Pieter Neel Jansz (GEEST-13624), de naam van de moeder is onbekend
Cornelis (Neel) Jansz (GEEST-27248) , de naam van de moeder is onbekend
Deze respectieve families woonden allen in Zegwaart, vroeger een ambacht nabij Zoetermeer, tegenwoordig opgenomen in deze gemeente. Ze woonden in de Buijtenwegse margen, een gebied waar met name in de 16e eeuw het slagturven uitgebreid werd toegepast. Van deze 3 families is bekend dat zij zich ook met het slagturven bezighielden, daarnaast komen we Pieter Neel Jansz in de archieven tegen als ambachtsbewaarder en kroosheemraad (toezichthouder op het schoon houden van sloten) en Neel Jansz als schotgaarder (inner van ambachtsheffingen, zoals dijk-, polder- en molengeld) en molenmeester van Zegwaart.
Het woord "buitenweg" is een algemene benaming van: 1. een weg die naar het vrije veld leidt; 2. afgelegen weg, weg buiten de kom der gemeente (bron: Van Dale woordenboek der Nederlandse taal), maar in Zegwaart was het een gebiedsaanduiding, naast Buitenweg waren er Binnenweg en Bovenweg, zoals wordt uitgelegd op: website van het Historisch Genootschap Oud Soetermeer.

CLEIJN, Matje (BOS-699)
is in 1670 te Delft getrouwd met Jan Arijensz Spanjersbergh (BOS-698). Ze was geboren in Overschie, dochter van de uit Hillegersberg afkomstige Cornelis Arijensz (BOS-1398) en de uit Zestienhoven afkomstige Neeltje Claes (BOS-1399). Dankzij het Oud Rechterlijk archief van Hillegersberg kunnen we de vaderlijke lijn doortrekken via Arent Cornelisz (BOS-2796) die aanvankelijk getrouwd was met Claesge Cors. en nadien met Maritge Simons (BOS-2797) en die tussen 1642 en 1647 schepen was van Hillegersberg, tot aan Cornelis Pietersz (BOS-5592) die getrouwd was met Neeltge Ariens (BOS-5593). Het gaat hier om boerenfamilies, maar Cornelis Pietersz komen we ook tegen als turfwinner in het kohier van het slagturven van Hillegersberg en Rotteban, hij staat daarin geregistreerd als bezittende 3 hont slagturfland (ca 0,4 hectare) in 1591. Ook de schoonvader van Arent Cornelisz, Simon Bonifaesz (BOS-5594) bezat een margen (ca 0,9 hectare) slagturfland.

LEEFLANG(H), Lijsabeth (GEEST-851)
kwam uit Berkel, maar een doopakte is niet te vinden. Ze had een broer Arij die "biersteker" was, handelaar in bier (bier mocht niet rechtstreeks vanuit de brouwerij aan consumenten worden verkocht). Hun vader Maerten Arijsz Leeflang (GEEST-1702) was in 1654 te Berkel getrouwd met hun moeder Maertie Pauls Buijtewegh (GEEST-1703), ze woonden aan het Noordeinde in Berkel. Maerten was afkomstig uit Zevenhuizen, waar al zijn ons bekende voorvaderen vandaan kwamen. De genealogie van dit geslacht is uitgezocht en beschreven door J. Heemskerk en W. Paul (Bron: Genealogie van het geslacht Leeflang(h)/Levelang(h) (Zevenhuizen), 1991, Vereniging Ons Voorgeslacht).
De voorouders in mannelijke lijn zijn:
Adriaen Willemsz (GEEST-3404) en Geertge Cornelis Pleunen (GEEST-3405),
Willem IJsbrandsz (GEEST-6808) en Fijtge Adriaens (GEEST-6809) hij hertrouwde met Neeltge Jans,
IJsbrand Michielsz (GEEST-13616) en Maritgen Dierts (GEEST-13617).
De oudste voorouder in deze tak is vermoedelijk Michiel Willemsz Levelanck (GEEST-27232).
Vanaf de oudst bekende voorouder tot Maerten heeft de familie in Zevenhuizen gewoond in de Catgespolder (tegenwoordig deel van de Tweemanspolder) langs de Rotte. Het gaat voornamelijk om boerse families die het gebruiksrecht hadden op grond die belast was met erfpacht.

de Lier

De Lier is een oud dorp waarvan de naam is afgeleid van de Latijnse naam "Lihora" voor het riviertje de Lee, een zijtak van de nabijgelegen Maas.

BOKESTIJN, Klaasje (BOS-93) overleed in 1832 in Monster, maar was geboren in De Lier. Haar vader Frank (BOS-186) woonde in Maasland, maar was ook geboren in De Lier. Al hun voorvaderen in rechte vaderlijke lijn die we konden traceren kwamen uit De Lier. De achternaam Bokestijn of Boekesteijn duikt eerst op in 1653 bij Pieter Pietersz (BOS-1488). Vóór die tijd voerden hij, zijn vader en grootvader de achternaam Verhoeck/Verhouck. Pieter Pietersz had in 1652 een boomgaard aan de Burgerdijkseweg in De Lier gekocht op een stuk land waar in de Middeleeuwen ooit een Mottekasteeltje genaamd "Boekesteijn" had gestaan. Het kasteel was lang geleden verwoest - waarschijnlijk bij de Hoekse en Kabeljauwse twisten (Bron: Westlands Streekhistorie - 2007, jaargang 16, nr 4, pg 4 - Krijn van Dijk).

v.EIJKHOUT, Trijntje Hendricksdr (BOS-1499)
trouwde in 1671 in De Lier met Joris Lourisz Luck (BOS-1498). Ze was daar in 1643 geboren als dochter van Hendrick Jacobsz (BOS-2998) en Jannetje Joppen (BOS-2999). Hun achternaam komen we ook tegen als "van Eijck". Van hen is verder niets bekend.

Loosduinen

Loosduinen was voor 1923 een aparte gemeente en maakte toen deel uit van het Westland.

v.ALKEMADE, Maria (GEEST-107)
werd in 1753 in Loosduinen geboren. Haar vader Pieter (GEEST-214), grootvader Arie (GEEST-428), en overgrootvader Daniel Huijbertsz (GEEST-856) zijn allemaal in Loosduinen geboren. We konden niet meer details over hen vinden.

v.CAMPEN, Annetie (GEEST-429)
heette Johanna bij haar trouwen in 1717. Ze was aanwezig als doopgetuige voor haar zussen Ariaentie en Maria bij de doop van hun dochters met voornaam Debora. Tevens gaf ze haar eerste eigen dochter de voornaam Debora. Hieruit mogen we aannemen dat Johanna een dochter was van Ewout Pietersz (GEEST-858) en Dieuwertje (Debora) Jans (GEEST-859). Van hen trof Hans een doopakte uit 1685 waarin de doop van een dochter met naam Annetie wordt genoemd, vermoedelijk komt zij overeen met Johanna, ook al was ze 12 jaar ouder dan haar echtgenoot Arij Daniels van Alkemade (GEEST-428).
Haar vader Ewout Pietersz was eerder getrouwd met Ariaentie Ariens, die waarschijnlijk na de geboorte van Trijntie in 1683 is overleden. Ewout was zoon van Pieter Maertensz (GEEST-1716) en de uit Poeldijk afkomstige Jannetie Eeuwits (GEEST-1717). Pieter was zoon van Maerten (GEEST-3432) en Eeuwoutie Gerrits (GEEST-3433).
Het geslacht Van Campen is omvangrijk in Loosduinen. In de NH kerk van Loosduinen is nog een graf te vinden van Claes Fransz van Campen uit 1636, waarschijnlijk was hij een broer van Maerten. In het tijdschrift "Ons Voorgeslacht" van maart/april 1954 staat een uitgebreid artikel "Een bijdrage tot de genealogie van een Zuid-Hollandse familie Van Campen" van de hand van H.L. Kruimel over dit geslacht dat in ieder geval te herleiden is tot midden 16e eeuw. De naamdrager zou ene Claes van Campen zijn, met waarschijnlijk drie zonen Jan, Frans en (onzeker) Joris. Frans Claesz, die als vader van genoemde Maerten wordt genoemd, zou schoenmaker zijn geweest en in 1592 een huis te Loosduinen hebben bezeten. Frans zou 6 kinderen hebben gehad: Claes, Dirck, Doritge, Jannetje, Arent en dus Maerten. Hier wordt ook genoemd dat Maerten ook schoenmaker was en tijdelijk een henneptuin - hennep was toen alleen nog grondstof voor het maken van touw - hebben bezeten.

v.d.CROEF, Jorissien (Jorisje) (GEEST-857)
is in 1663 in Loosduinen geboren als dochter van Cornelis Adamsz (GEEST-1714) en Maertie Does van der Gaegh (GEEST-1715). Haar vader was zoon van Aem Cornelisz (GEEST-3428) en Wijve Cornelis (GEEST-3429). Aem Cornelisz was zoon van Cornelis Aemsz (GEEST-6856). Allen waren afkomstig uit Loosduinen, maar de oudste Cornelis Aemsz verhuisde op latere leeftijd, in 1622, naar 't Noortland in Zandambacht en was daar schepen. De naam van zijn eerste vrouw en moeder van Aem is onbekend, hij hertrouwde in ca 1606 met Grietge Bastiaens en verwekte daar nog 2 kinderen.

Schie

Meerdere voorouders kwamen uit wat in akten "op Schije" werd genoemd, meestal wordt hier verwezen naar het gebied ten zuiden van Delft, ten noorden van Overschie langs de oostkant van de Schie, dus aan de kant van de Rotterdamseweg, maar soms wordt ook de andere kant van de Schie meegenomen, langs de Schieweg.

v.d.BURCH, Adam Heijndricksz (BOS-2786)
zijn naam komt overeen met die van "Aem vader" en diens kleinzoon die bij 't Woudt zijn beschreven, mogelijk is er een link naar die stam. Deze Adam was in 1587 getrouwd met Pleuntgen Dammisdr (BOS-2787), ze waren toen beide afkomstig uit Delfgauw, later vinden we dat ze buiten de Kethelpoort woonden en in 1612 kocht hij een huis in de Dirck Walingspoort aan het Zuideinde. Zij hadden 9 kinderen, 8 dochters en 1 zoon, van wie we 3 dochters tegenkomen die elk een tak van Hans z'n stamboom vormen. Het betreft Marijtge Adams (BOS-2801), Aeltgen Adams (BOS-2161) en Hendrickge Adams (BOS-1393). We komen de namen van alle 9 kinderen tegen in een akte van nalating die na het overlijden van de weduwe Pleuntgen Dammis werd opgesteld op 8 november 1638 in Herberg "Maria Maddalena".

Ter Heijde

Van een aantal families is gevonden dat ze afkomstig waren van Ter Heijde. Dit vlak achter de duinen gelegen dorpje dat genoemd is naar een oude zijtak van de Maas "de Heij" werd rond 1600 bevolkt door zo'n 140 gezinnen waarvan toen ongeveer drie kwart afhankelijk was van de visserij. Tot 1667 beschikte het niet over een eigen kerk (wel een kapel), veel van hun dopen komen we tegen in de doopboeken van Monster en soms 's-Gravenzande, waar we dan steevast de vermelding "op den Heij" tegenkomen.

BURGER, Wilhelmijna (BOS-23)
werd in 1806 in Monster geboren. Ze was dochter van Franck (BOS-46) en Pieternella Keijser (BOS-47). Van Franck weten we dat hij marktschipper was, die dus marktgoederen per boot verscheepte, vermoedelijk binnen het Westland. Franck's vader, Willem (BOS-92) trouwde in 1777 in Monster met Klaasje Bokestijn (BOS-93). Het huwelijk van diens vader Cornelis (BOS-184) met Ariaantie Voijs (BOS-184) in 1725 vinden we in de kerkboeken van Ter Heijde. Zijn vader heette ook Cornelis (BOS-368) hij was in Ter Heijde getrouwd met Sara Jacobs de Jong (BOS-369), ze woonden aanvankelijk "op" Ter Heijde, maar verhuisden korte tijd na hun huwelijk naar Rotterdam. Cornelis z'n ouders Cornelis (BOS-736) en Annetie Cornelis van Duijnen (BOS-737) trouwden in 1672, ze waren beiden afkomstig uit Ter Heijde. Reeds enkele jaren na zijn huwelijk overleed Cornelis, want Annetie hertrouwde reeds in 1676 met Cors Cornelisz Hoogenraad en kreeg bij hem nog 8 kinderen. De ouders van Cornelis waren Gillis (BOS-1472) en Rusje Cornelis (BOS-1473). Tenslotte komen we de namen van Gillis z'n ouders tegen in het register van transportakten van Monster: Arent Isbrantsz (BOS-2944) en Erckje Jillissdr (BOS-2945), ook wonende in Ter Heijde.

COUCX/v.MAERLEVELT, Fijtgen (GEEST-1151)
was de dochter van Willem Pietersz (GEEST-2302) en afkomstig uit Ter Heijde. Haar vader was schepen van Monster, net als diens vader Pieter Florisz (GEEST-4604). Pieter Florisz was getrouwd met Meijnsgen Jans (GEEST-4605), ze woonden in "de Made", d.w.z. in de Madepolder, gelegen tussen Poeldijk en Loosduinen. In totaal bezaten zij zo'n 108 morgen (ongeveer 1 km²) land en dat is voor deze contreien heel veel. Zijn vader Floris (GEEST-9208) was afkomstig uit Den Haag en is geboren in het begin van de 16e eeuw.
COUCX/v.MAERLEVELT, Maertie (GEEST-1723)
was toen ze in 1659 met Arij Blasen (Hoogwerf) Vos (GEEST-1722) trouwde al weduwe van Cornelis Arijensz, ze was afkomstig uit Ter Heijde en dochter van Cornelis Willemsz (GEEST-3446) en Magdalena Aems van Dijck (GEEST-3447). Cornelis was de broer van de hierboven genoemde Fijtgen (GEEST-1151). Zij en hun voorvaderen voerden vooral de achternaam Coucx of ook wel Couck. Cornelis Willemsz was vanaf 1630 schepen te Monster voor Ter Heijde, hij was ook schrijver- en afslager van de visafslag in Ter Heijde.

CRIJSMAN/KRIJGSMAN, Pieternel (GEEST-575)
was een vissersvrouw, ze was in 1650 in Monster getrouwd met de zeeman Frederik Huijgen Schipper (GEEST-574) en afkomstig uit Ter Heijde. Ze kwam zelf ook uit een vissersfamilie, haar vader Harman Jansz (GEEST-1150) was stuurman op de haringvaart en woonde eveneens in Ter Heijde, haar moeder was Fijtgen Coucx (GEEST-1151). In 1617 wordt Harmen ook genoemd als schepen van Monster. Waarschijnlijk waren de in Noordwijk aan Zee wonende Jan Claesz (GEEST-2300) en Pietertgen Egbertsdr (GEEST-2301) zijn ouders. Jan hertrouwde in 1621 te Scheveningen met de Scheveningse weduwe Betge Claes, overleed in december 1622 en werd in Ter Heijde begraven.
Het gaat hier om haringvissers dus de schakels tussen Noordwijk aan Zee, Scheveningen en Ter Heijde lijken logisch, bovendien is bekend dat Harman Jansz een broer Engel had die afkomstig was uit "Noordwijk op Zee" (volgens zijn trouwakte uit 1611 te Rotterdam).

v.DUIJNEN, Annetje (BOS-737)
werd in 1648 te 's-Gravenzande gedoopt. Haar ouders waren Cornelis Corstiaensz (BOS-1474) en Betje Pieters (BOS-1475) en woonden "op de Heij".

Voorburg

Is het dorp waar de middelbare school lag die zowel Henny als Hans (en zijn broer Frank) bezochten en waar de ouders van Hans en Frank op latere leeftijd woonden. Enkele voorouders van Hans zijn moeder hebben hier gewoond, niet ver ons zeer bekende lokaties.

v.EIJCK, Neeltie (GEEST-831)
was eerst getrouwd met Maerten Cornelisz van Oosten en woonde met hem in de hoek van de Kleine Laan aan de Vliet (Rijn-Schiekanaal). Na diens overlijden hertrouwde ze in 1683 met Floris Arentsz van Eijsbergen (GEEST-830).
Haar ouders waren de uit Voorschoten afkomstige Dirck Cornelisz (GEEST-1662) en Maertgen Ariens Gerdijn (GEEST-1663). Zij woonden te Veur, haar vader was landbouwer en zoon van Cornelis Jansz (GEEST-3324) en de uit Stompwijk afkomstige Ida van Raephorst (GEEST-3325). Cornelis tenslotte was zoon van Jan Dircksz (GEEST-6648).

v.EIJSBERGEN/v.IJSBERGEN, Apollonia (Leuntje) (GEEST-415)
verkocht in 1745 - ze was toen weduwe van Damianus van Hensbergen (GEEST-414) - een huis aan het zuideinde van de Kleine laan in Voorburg. Het huis werd omschreven als: "een 'plaijsant huijs' dat door drie partijen bewoond wordt, met een grote schuur en speelhuis, genaamd 'In de Wereld is veel Gevaar' met servituten". De verkoopprijs was fl 1105,-. Op diezelfde lokatie staat een huis dat nog steeds deze naam draagt, maar dat dateert van 1790.
Grappig is dat Henny, mijn broer Frank en ik menigmaal langs dit huis gefietst zijn als kind, omdat onze middelbare school circa 100 meter verder in de Vlietstraat gelegen was. Fietsend langs het huis hebben we menigmaal geglimlacht om deze spreuk, die waarschijnlijk ook meteen de oorsprong van het Nederlandse woord blootgeeft. Gevaar kan immers worden geïnterpreteerd als “het varen” en als “onheil”, kennelijk stond varen van oorsprong synoniem aan onheil en als we kijken naar het grote aantal slachtoffers dat bijvoorbeeld de scheepvaart naar de Oost met zich mee bracht, dan is dat ook eigenlijk niet zo verbazingwekkend. Het was niet ongewoon als ca. een derde van de bemanning van een VOC schip door overlijden aan boord niet terugkeerde uit de Oost. (zie ook: Wikipedia)
Het huis werd door Apolonia's vader Floris Arienszn (GEEST-830) in 1685 gekocht van de vendumeester van het College ter Admiraliteit te Rotterdam. Floris was schipper en had een broer Dirck die scheepmaker was die een huis en werf had aan de andere kant van de Herenstraat, waar deze grenst aan het Oosteinde. Zij waren kinderen van Arien Leendertsz (GEEST-1660). De naam van zijn vrouw is niet bekend, wel dat ze in Stompwijk woonden. Zijn ouders Leendert Gijsen (GEEST-3320) en Leuntje Dircks (GEEST-3321) woonden daar ook, hij was schipper: "een jongman met eer staande ter goeder naam en faam zijn kost en brood wint met zand, steen, hout en andere waren te voeren, zowel naar Woerden, Gouda, Oudewater, Kamerik, Willes, Meijert, Hermelen, Alkmaar, Amsterdam en meer andere plaatsen". Leendert voerde net als zijn vader Gijsbert Cornelisz (GEEST-6640) de achternaam "Suijdenbosch" of "Suijderbosch", Leenderts moeder heette Aaltje Jans (GEEST-6641). Ze waren afkomstig uit Voorschoten.

Overigen die binnen de zelfde regio leefden

BACKER, Stijntge Dircks (GEEST-1051)
is een dochter van Dirck Adriaensz (GEEST-2102) die vrachtschipper was in 's-Gravenzande in het begin van de 17e eeuw, net als haar echtgenoot Frans Arijensz de Bije (GEEST-1050). Haar ouders woonden in de zuidhoek van de Hoflaan in 's-Gravenzande.

v.BLADERENGROEN/BLADERGROEN, Jannetje (BOS-731)
was afkomstig van Honselersdijk en zeer waarschijnlijk dochter van Cornelis Cornelisz (BOS-1462) en Luentge Jans (BOS-1463). Haar achternaam treffen we in haar overlijdensakte (uit 1702), waarin tevens wordt vermeld dat ze 57 jaar in huwelijk met haar man Jasper Jansz van Diest (BOS-730) heeft geleefd (hij overleed in 1704), hetgeen zeer uitzonderlijk zal zijn geweest in die tijd. Een aantal kinderen en kleinkinderen van Cornelis Cornelisz vestigden zich aan de Buitenwatersloot in Delft, meerdere waren tuinder/hovenier van beroep.

d.BRUIJN, Maritje (GEEST-129)
werd in 1705 te Naaldwijk gedoopt. Haar vader Jacob IJsbrandsz (GEEST-258) was tuinder, hij was geboren in De Lier, maar verhuisde naar Naaldwijk en later Wateringen. Hij was eerst getrouwd met Maria van Cleef (GEEST-259), maar 10 jaar na haar overlijden hertrouwde hij in 1734 met Annetje van der Krans. Jacob's ouders IJsbrand Cornelisz (GEEST-516) en Geertje Jacobs (GEEST-517) waren afkomstig uit De Lier.

BRUNSWIJCK/d.BRUIJN, Annetje Teunis (BOS-359)
is zeer waarschijnlijk de dochter van Teunis Pietersz Brunswijck (BOS-718) (die ook "De Bruijn" werd genoemd) en Maertje Huijbrechts van Rijn (BOS-719). Annetje was in 1658 geboren in 's-Gravenzande, haar vader werd geboren "op de Nol", met andere woorden, in de "Nolwoning", een boerderij die aan de voet stond van de Maasdijk waar deze de Nolweg raakt. Het vermoeden bestaat dat deze (Teunis Pietersz) de zoon is van Pieter Jansz (de Oude) en Trijntje Adriaens van Geest, daarmee zou hij de eerst gevonden verbinding vormen tussen de voorouders van Hans zijn vader en die van Hans zijn moeder, immers deze Trijntje was kleindochter van Claes Adriaensz van Geest (GEEST-2048), de oudste voorouder in rechte vaderlijke lijn van Hans zijn moeder. Er is echter nog een goede kandidaat, Pieter Gillisz, waarvan we zelfs de doop van een zoon Teunis vinden, in 1632 in Overschie, hij was getrouwd met Jannetje Teunis Sterrenburch en waarschijnlijk een neef van Pieter Jansz (de Oude).
De naam Bru(ij)nswijck lijkt een verbastering van het Duitse Braunschweig.

CHIJS, Leentgen Claess (GEEST-267)
is in 1700 in Maasland getrouwd met Jan Jacobsz van Lien (GEEST-266), haar zus Geertje was een jaar eerder met Jan's broer Pieter getrouwd. Leentje was geboren in Vlaardingen en dochter van Claes Cornelisz (GEEST-534) en Hilletge Dockum (GEEST-535). Claes was bouwman, zoon van Cornelis Claesz (GEEST-1068) en Geertje Ariens van der Meulen (GEEST-1069) en geboren in Vlaardingerambacht. Zijn vader was daar in 1634 getrouwd waarbij werd vermeld dat hij afkomstig was uit Nootdorp, hij overleed reeds voor 1649. Claes Cornelisz (GEEST-2136) en Claesge Martens (GEEST-2137) waren zijn ouders, Claesge overleed voor 1617 waarna Claes hertrouwde met Maritgen Gerrits. Van deze Claes Cornelisz weten we dat hij in de ambachtsheerlijkheid Hoogeveen onder Nootdorp woonde. Hij wordt in een notariële akte over de afdracht van de turfmaat en slaggeld aan de ambachtsheer uit 1611 genoemd als schepen van Hoogeveen en overleed daar ongeveer in 1658. De akte geeft aan dat in die tijd in dit gebied reeds turf gewonnen werd (zie ook "Van akker naar Bentwoud").

v.CLEEF, Maria (GEEST-259)
is dochter van Hendrik (GEEST-518) die meesterchirurgijn was in Honselersdijk, haar moeder is onbekend. Hendrik hertrouwde in 1704 te Wateringen met Elisabeth Nieuveld.

CLEIJWEGT, Trijntge Arents (BOS-555)
woonde in 1690 aan de noordzijde van het Achterom in Delft. Haar ouders waren Adriaen Adriaensz (BOS-1110) en Aeltgen Jans (BOS-1111). Het gezin woonde met 6 minderjarige kinderen in de hoefslag (een verzameling boerderijen gelegen aan een dijk) Papsouw (Abtswoude) in de Hof van Delft in 1665 toen de moeder overleed. Het huis plus een stuk land was in 1633 door Jan Hendricks van Schagen (de schoonvader?) aan het toen nog jonge stel geschonken.

COLEN/v.d.URCK, Maria Claes (BOS-1513)
op basis van een recent artikel van de hand van Teun van der Vorm (juli/augustus 2020) in het tijdschrift Ons Voorgeslacht kunnen we haar voorouders doortrekken tot het midden van de 16e eeuw. Maria was in 1616 in Naaldwijk geboren, dochter van Niclaes Gillisz (BOS-3026) en Leuntge Jans Quant (BOS-3027) en getrouwd met Jan Jansz van der Wel (BOS-1512). Haar vader Niclaes was schuitvoerder en in 1584 geboren in Naaldwijk. Hij voerde ook de achternaam Van der Urck. Gillis Pietersz (BOS-6052) was zijn vader en ook schuitvoerder van beroep, maar afkomstig uit het bij Pijnacker gelegen gehucht Katwijk (Catwijck), Niclaes zijn moeder was Maritgen Vrancken (BOS-6053). Overigens identificeren we op een kaart van Floris Balthasars uit 1615 ook de naam Ceulen voor een paar huizen in de polder Achter Catwijck, zeer waarschijnlijk verklaart dit de herkomst van de achternaam Colen. Ten slotte kunnen we de ouders van Gillis identificeren als Pieter Woerincxszn (BOS-12104) en Maritge Alewijnsdr (BOS-12105), zij woonden in Hazerswoude. Deze Pieter wordt in 1563 een “welgeboren man” genoemd.

v.DIEST, Annetge (BOS-365)
was de jongste dochter van Jasper (BOS-730) en Jannetgen Cornelis Bladergroen (BOS-731). Ze hertrouwde in 1703 als weduwe met Arij van Dijck een weduwnaar uit De Lier.
Haar ouders woonden in De Lier, waar al hun 12 kinderen werden gedoopt, overigens met maar 6 unieke namen, hetgeen doet vermoeden dat tenminste de helft jong is overleden.

v.DIJCK
De naam Van Dijck komen we vaak tegen in het Westland, Delfland en Schieland, meestal is ze een verkorting van geografische namen als Akkersdijk, Honselersdijk, Poeldijk en Maasdijk, die hun oorsprong vonden in de naam van een dijk, maar vaak ook gewoon als "wonende op de dijk". De volgende families voerden de achternaam Van Dijck:

v.DIJCK, Magdalena Aems (GEEST-3447)
was ca. 1630 getrouwd met Cornelis Willemsz Coucx van Maerlevelt (GEEST-3446) en woonde met hem in Monster. Zij blijkt een zus te zijn van de bijna gelijknamige:
v.DIJCK, Machtelt Aems (BOS-5991)
die omstreeks 1639 overleed en getrouwd was met Huijbrecht Huijbrechtsz van der Velde (BOS-5990) en met hem in Poeldijk en Monster woonde.
Zij waren beide dochters van Aem Pietersz van Dijk (GEEST-6894 / BOS-11982), die daarmee de eerst gevonden gedeelde voorouder is, die zowel in Hans z'n moeders als vaders stamboom voorkomt. Hij woonde aanvankelijk in Poeldijk, later in Monster en werd in 1615 en 1616 genoemd als burgemeester. In 1625 hertrouwde hij nog met Maertgen Joris Arckensteijn, maar voor april 1626 is hij overleden. De naam van de moeder van Magdalena en Machtelt is onbekend.

v.DIJCK, Annetge Foppen (BOS-2803)
was getrouwd met Philips Blasen Dijckxhooren (BOS-2802) waarmee ze in Akkersdijk woonde, na zijn overlijden verhuisde ze naar Overschie. Ze was dochter van Fop Leendertsz (BOS-5606).

v.DIJCK, Neeltge Jans (BOS-1479)
is omstreeks 1610 geboren en kwam uit De Lier. Na het overlijden van haar echtgenoot Floris Jansz van der Hout (BOS-1478), hertrouwde ze met Paulus Lievens van der Kleij.

DIJCXHOORN, Neeltie Philips (BOS-1401)
in 1647 trouwde ene Neeltie Phillips te Overschie met Aem Arentsz, beiden waren afkomstig van Akkersdijk. Zeer waarschijnlijk gaat het hier om Aem Arentsz Ackersdijck (BOS-1400) en Neeltie Philips Dijcxhoorn. Neeltie was dochter van Philips Blasen (BOS-2802) en Jannitge Foppen (van Dijck) (BOS-2803). Philips Blasen was gezworene van Akkersdijk en Vrouwenrecht. Alhoewel we zijn doop niet kunnen vinden, zal Philips de zoon zijn geweest van Blasius Pietersz (BOS-5604) en Neeltgen IJsbrants Heemskerck (BOS-2802). Blasius was afkomstig van een boerderij in Dijcxhoorn (de oude naam van Den Hoorn). "Hij trad later op als ouderling, kerkmeester en armmeester van 't Woudt, bovendien was hij enige tijd gezworene en ambachtsbewaarder van Hof van Delft. In juni 1621 kwam hij in het bezit van een leen van 12 morgen van de hofstede "Warmond" in de Woudse Polder, dit leen werd na zijn dood gesplitst. Op 13 juni 1623 kocht hij voor een bedrag van 9.100 gulden nog een leen van 14 morgen (van Huis te Werve) in de zelfde polder. Blasius Pietersz Dijcxhoorn woonde toen in Delft, waar hij na het overlijden van zijn eerste vrouw in 1622 was hertrouwd met Margaretha Lenertsdr van der Houve, een dochter van Lenert Gerritsz, eveneens gezworene en ambachtsbewaarder van Hof van Delft. (bron: 't Woudt - De rijke geschiedenis van het kleinste dorp van Nederland - Jacques Moerman).

DOCKUM, Hilletje (GEEST-535)
was afkomstig uit Vlaardingerambacht. Zeer waarschijnlijk waren Leendert Cornelisz (GEEST-1070) en Pietertje Roos (GEEST-1071), die in 1640 te Vlaardingen waren getrouwd, haar ouders. Andere kinderen uit dit gezin zijn onbekend. Leendert of ook wel Lenaert was zoon van Cornelis Riddersz (GEEST-2140) en Hilletje Engelsdr (GEEST-2141). Het stel erfde in 1614 een stuk land van Hilletje Engels' vader in Vlaardingerambacht. In 1627 hertrouwde Cornelis als weduwnaar met Maertgen Christaensdr van Noorden. In de giftboeken van Zouteveen komen we de naam van zijn vader tegen, Ridder Heijndricksz (GEEST-4280), hij kocht in 1579 huis, schuur, berg en geboomte, gelegen in de Holierhoeksepolder binnen Vlaardingerambacht. Op basis van minder duidelijke bronnen was Divertge Vredericksdr (GEEST-4281) zijn moeder. Ze waren afkomstig uit het West-Friese Opmeer, daarmee is de logische schakel naar Friesland gelegd.

v.d.DOES/ACHTERTHOFF, Jannetje (GEEST-513)
was in 1653 getrouwd met Sijmon Cornelisz van Geest (GEEST-512) en woonde met hem in het Noortland, nabij 's-Gravenzande. Haar ouders Louris (GEEST-1026) en Engeltje Arents (GEEST-1027) hadden dat huis in 1638 gekocht. Louris was in 's-Gravenzande burgemeester en Heilige Geestmeester (belast met de armenzorg), maar was in Monster geboren. Hij was zoon van Adriaen Jansz (GEEST-2052), die in 1599 met de weduwe Annetgen Cornelissdr was getrouwd. Kennelijk trok Adriaen in bij zijn nieuwe vrouw, want sindsdien voerde hij de achternaam die de overleden eerste echtgenoot van Annetgen Cornelis (Hubrecht Lenertsz) ook voerde: "Achterthoff". Genoemd naar het gelijknamige huis, gelegen achter het hof in Monsterambacht. Adriaen was in 1612 burgemeester en in 1632 armenmeester in Monster. Zijn ouders waren Jan Adriaens Doesz (GEEST-4104) en Jannetgen Jans (GEEST-4105). De achternaam "van der Does" lijkt dus terug te gaan tot het patroniem "Doesz", een verkorting van de voornaam Dominicus.

v.d.VALCK, Leuntjen Leenderts (GEEST-271)
werd in 1678 gedoopt in Monster als dochter van Leendert Cornelisz (GEEST-542) en Neeltje Jans Brinx (GEEST-543), zij kwamen beide ook uit Monster.

v.GEEST, Claes Adriaensz (GEEST-2048)
woonde op de geest te Naaldwijk, was daar schepen.

v.d.LINDEN, Dirk (BOS-22)
was in 1835 metselaarsknecht in Naaldwijk.

v.SANTEN, Willem Huijbrechtsz (BOS-2978)
was schoenmaker en met regelmaat schepen in De Lier in de periode tussen 1627 en 1651.

SCHIPPER, Frederik Huijgensz (GEEST-574)
was zeeman uit Ter Heijde en rond 1675 schepen en armmeester te Monster.

v.STAALDUIJNEN, Joachim Pietersz (GEEST-572)
was rond 1675 bouwman en duinmeier (opzichter) op Staalduinen, bij Zandambacht.

Voorouders uit de nieuwe steden van Holland

Amsterdam, Den Haag en Rotterdam zijn nu de grote steden van Holland, sommige van onze voorouders hebben daar geleefd.

Hagenaars

De familie van Henny's vader en enkele loten uit Hans zijn voorouders hebben in Den Haag gewoond.

ABERDAANS, Elisabeth (BOS-131)
is de moeder van Willemina Jakoba Schindelaars (BOS-65). Jacobus Abberdaens en Elizabeth Meijer zijn waarschijnlijk haar ouders. Ze huwden elkaar in 1696 in Den Haag, hij als weduwnaar, zij als jongedochter, Jacobus had toen al twee kinderen uit een eerder huwelijk. Elizabeth de Meijer wordt één keer in het doopboek genoemd als een getuige van de doop van Elisabeth's kind Jan Jakob Schindelaars. Doopverslagen van kinderen van Jacobus konden niet gevonden worden, noch zijn eerdere huwelijksakte.
De naam lijkt een toponiem verwijzend naar Aberdeen, Schotland. In de Nederlandse archieven verschijnt de naam vooral in West Noord-Brabant, in de omgeving van Geertruidenberg, Raamsdonk, Sprang-Capelle en Etten-Leur.

ASSBERGS, Maria Alida (GEEST-13)
had zes vóórkinderen - geboren voordat ze trouwde - die waren geboren tussen augustus 1865 en mei 1872, maar van hen waren enkel de oudste, Catharina Wilhelmina en jongste, Maria Hendrika Johanna, nog in leven toen ze in 1872 trouwde met Henricus Wijnants (GEEST-12). Henricus erkende beiden als eigen kind.
Maria Alida was wasvrouw en werkster, haar vader Franciscus (GEEST-26) was koetsier, zijn vader Joannes Josephus (GEEST-52) was koper- en geelgieter (gieter van messing), zijn vader Pieter Antonius (GEEST-104) steenzager, hij vestigde zich in Den Haag en was afkomstig uit Duitsland.

BOUMAN, Dorothea (GEEST-105)
was gedoopt in de RK kerk in de Oude Molstraat. Haar vader was afkomstig uit Renswoude en wordt genoemd onder de noemer buitenbeentjes.

BOURGOGNE, Christina (GEEST-213)
was de dochter van Laurens (GEEST-426) en Joanna van Dijck (GEEST-427). Laurens was weduwnaar van Woutrijntje Jaspers, maar was toen hij met haar in 1722 trouwde ook al weduwnaar. Zijn vader was zeer waarschijnlijk Herman Laurens (GEEST-852) die in 1689 in Scheveningen als weduwnaar trouwde met Cornelia Cornelissdr Loos, het is niet zeker of zij moeder of stiefmoeder was, doopaktes zijn niet gevonden.

BRAROP, Anthonetta (BOS-383)
was dochter van Thomas (BOS-766) en Cathalina Bloijaert (BOS-767) die in 1670 trouwden binnen de HoogDuitse gemeente van Den Haag. Thomas hertrouwde in 1679 met Maria Tillij. Beide trouwaktes vermelden dat hij afkomstig was uit het Noord-Duitse Holstein. In 1679 was hij ruiter van de compagnie onder Baron Van Franckesteijn (overigens was het boek "Frankenstein" van Mary Shelley toen nog niet geschreven).

BURCHEIJNDE, Maria Cornelis (GEEST-409)
is dochter van Cornelis Krijnen (GEEST-818) en vermoedelijk Maria Bartholomeus (GEEST-819). We komen haar en de andere kinderen van Cornelis Krijnen tegen in het transportregister van Voorburg, zo verkopen zij daar in 1695 een huis aan de zuidzijde van de Herenstraat tegenover de kerk aan neven en nichten van hun tante Pleuntje Krijnen en omen Barthout en Gerrebrand Krijnen.
Cornelis was net als twee broers marktschipper, hij voer van Den Haag op Haarlem. Hij was zoon van Krijn Leendertsz (GEEST-1636) en Leuntge Quantendr (GEEST-1637). Zowel Cornelis als zijn vader voerden ook de naam Pott of Poth. Krijn Leenderts en zijn broers woonden in Voorburg bij de Geestbrug (bij de grens met Rijswijk). De ouders van Krijn Lenaertsz waren Lenaert Cornelisz (GEEST-3272) en Leuntge Dircks Kuijck (GEEST-3273), zij woonden eerst aan de Geestbrug en later aan de Noordzijde van het Oosteinde "in de Zevenhuijssen".

CARLIERE/CARRELJÉ, Jannetje (BOS-191)
woonde met haar echtgenoot Cornelis van der Spijck (BOS-190) in Monster, maar dankzij de doopgetuigenis van haar moeder met de opvallende achternaam "Brarop" kon de link naar Den Haag gelegd worden. Haar ouders Lowies (BOS-382) en Anthonetta Brarop (BOS-383) trouwden in 1700 voor de Hoogduitse Gemeente in Den Haag. Louis was zeer waarschijnlijk een zoon van Stefan (BOS-764) en Maria Jans van der Stap (BOS-765) die in 1677 te Rijswijk trouwden. Stefan was afkomstig uit het Belgische Mons.

DAWANS, Marguarita Carolina Maria (GEEST-25)
trouwde pas op 39-jarige leeftijd met Henricus Wijnants(GEEST-24) die toen 34 jaar was. Drie jaar voor haar huwelijk was al een zoon uit deze relatie geboren, Marguarita was toen naaister. Voor zover we kunnen achterhalen was ze enig kind van Maria van Loenen (GEEST-51), die uit Den Haag kwam en Toussaint (GEEST-50), die afkomstig was uit Spa. Toussaint was met zijn zus Anne Charlotte naar Den Haag getrokken, zij trouwde een jaar na hem (in 1794) in Den Haag. Het is goed mogelijk dat de Henricus Dawans die in 1759 in Den Haag trouwt zijn oom was. (We zien vaak dat familiebanden een rol spelen bij verhuizingen over grotere afstand. Het is vanzelfsprekend verstandig om een familielid in de buurt te hebben die met raad en daad kan bijspringen.)
In Spa kunnen we de familielijn doortrekken naar Toussaints vader Toussaint (GEEST-100) en Marguerite Wilkin (GEEST-101), naar zijn ouders Nicolas (GEEST-200) en Marie Xhrouet (GEEST-201) en diens ouders Nicolas (GEEST-400) en Barbe le Loup (GEEST-401) die rond ca 1680 met elkaar in het huwelijk traden.
Het lijkt erop dat deze Nicolas een zoon was van Toussaint Baudet d'Awans de Becco en Marie Poncelet. De achternaam verwijst waarschijnlijk naar het 15 km ten westen van Spa gelegen dorp Awan.

ELSING/ELSINCK/ILSINCK, Maria (GEEST-53)
was werkster en overleed in 1860 in Den Haag, maar was gedoopt in Sneek. Ze was het jongste kind van het gezin, haar broers en zus waren geboren in Den Haag waar ook haar ouders Johannes (GEEST-106) en Maria van Alkemade (GEEST-107) vandaan kwamen. Maria's broer Pieter, werd ca. 1821 met vrouw en 6 kinderen in de proefkolonie van de "Maatschappij voor Weldadigheid" Frederiksoord geplaatst (met medewerking van de burgemeester van Dan Haag). Kennelijk verkeerde het gezin in grote armoede en leek dit een uitweg. Hij overleed daar in huisje 45 in 1858.
De ouders van Johannes waren Pieter (GEEST-212) en Christina Bourgogne (GEEST-213). Opmerkelijk is dat dit gezin in 1757 een drieling en daarna 3 keer op rij een tweeling kreeg, 4 van die 9 kinderen werd volwassen en kreeg nageslacht. De ouders van Pieter waren Jan Elsinck (GEEST-424) en Adriana van Broeckhuijsen (GEEST-425). Jan was afkomstig uit Zutphen, Adriana uit Berkel (opmerkelijk is dat dwars door Zutphen het riviertje de Berkel stroomt, maar er is geen relatie met het Zuid-Hollandse dorp). Via het Gelders archief kon Hans de waarschijnlijke ouders van Pieter vinden, eerst niet in Zutphen, maar in het nabijgelegen Voorst: Roelof Elsinck/Ilsinck (GEEST-848) en Berentjen Hendricks Emmelencamp (GEEST-849). In 1674 trouwden zij daar (in Voorst). Van Roelof en Berentjen treffen we de volgende kinderen in het Ned.Herv. doopboek van Zutphen: Koenraed, Maria, Gerretje, Gerrit, Jan en Gerrit. De achternaam Elsing is door de eeuwen veranderd van Ilsinck, naar Elsinck en Elsing.

GODFRIED, Alida (HARST-23)
was mutsenmaakster.

HERWEIJER, Anna Cornelis (BOS-5535)
was kleindochter van Doctor in de Medicijnen Mr Anthonis Herweijer (BOS-22140), die in het begin van de 16e eeuw in Den Haag woonde en praktiseerde.
Anna trouwde in 1600 op jonge leeftijd met Jacob Jacobsz Poelenburch (BOS-5534) Mr chirurgijn te Delft. Ze overleed op ca 40 jarige leeftijd in 1621, woonde toen met haar echtgenoot aan de Voldersgracht in Delft. Haar vader was Cornelis Anthonisz (BOS-11070), haar moeder Jannetge Heijndricx (BOS-11071), ze waren in 1577 getrouwd en woonden aan de Oude Langendijk in Delft. Cornelis zijn eerste vrouw, Margriete Cornelis van der Dussen overleed in 1572. Cornelis was korenhandelaar. Van zijn tweede vrouw is weinig bekend, maar zijn eerste vrouw komt uit het beroemde Delftse burgemeestersgeslacht Van der Dussen. Tegenwoordig is er een restaurant in Delft dat deze naam voert, het restaurant is gelegen in de hoek van het Bagijnhof. Mogelijk heeft Cornelis en zijn vrouw Margriete op die lokatie gewoond. Cornelis z’n vader Anthonis overleed kort na dit eerste huwelijk in 1558. Uit het huwelijk kwam maar één zoon voort, Cornelis, die ook handelaar was en zich in Amsterdam vestigde. De kinderen uit Cornelis Anthonisz z’n tweede huwelijk worden genoemd in een testament van Baertge Cornelis Herweijer, ze noemt daarin haar moeder Jannetge Heijndricx en haar broers en zusters, met namen Anthonij, Heijndrick, Margriete en Annetghe. Anthonij werd daarbij trouwens onterft, hij was volgens Baertge getrouwd met een “oneerlijk vrouwspersoon”.
Over Cornelis zijn ouders Dr. Anthonis en Bartha van der Hoogh (BOS-22141) is heel veel informatie te vinden, ze stonden hoog in aanzien in Den Haag en hadden veel bezittingen. Ze woonden in de nabijheid van het Binnenhof, bij de hoek van “de Plaats” en de Hoogstraat. Bartha was jonkvrouw, dus van adel en erfde veel bezittingen van haar vader (zie verderop). Anthonis had rond 1540 meer dan 10 hypotheken uitstaan in Den Haag. Hij was afgestudeerd aan een Universiteit, vermoedelijk te Leuven. In de “Biographical data on Dutch students at Italian universities 1426-1575” komen we een Theodorus (Dirck) Herweijer tegen die samen met zijn broer Johannes in Leuven had gestudeerd en die afkomstig waren uit Den Haag. Theodorus was in 1559 in Ferrara (It.) gepromoveerd. Waarschijnlijk was deze Dirck een neef van Anthonis, zoon van Jacob Herweijer, die procureur was bij het Hof van Holland in Den Haag. Omstreeks 1580 komen we Dirck tegen als advocaat voor het Hof van Holland.
Van de overige kinderen van Dr Anthonis en Bartha weten we dat hun dochter Lijsbeth trouwde met Hugo Jansz van Groenewegen, die van 1563 tot 1572 burgemeester was van Delft, hun dochter Machtelt trouwde met Huijch van Nijeveen, Doctor in de Medicijnen en Mr chirurgijn in Den Haag, hun dochter Odilia trouwde met Volckert Demostenes van Ens(t).

v.d.HARST, Dominicus Petrus (HARST-2)
was kellner o.a. in Hotel Centraal te Den Haag, hij trouwde in 1890 met de Engelse Mary Isabel STEVENS (HARST-3).

WIJNANTS, Henricus Marinus (GEEST-6)
was o.a. bierkruier en lantaarnopsteker rond 1900 in Den Haag.

Amsterdammers

AMMAN, Jannitje (BOS-149)
werd in 1716 in Amsterdam geboren. Haar ouders Jan Jansz (BOS-298) en Engeltje Neetman (BOS-299) woonden in de Jordaan in Amsterdam aan de Anjeliersstraat nabij de Prinsengracht en eerder in de Tuinstraat. Ze waren van de Lutherse religie en in 1699 getrouwd. In de stadstrouwakte wordt vermeld dat Jan afkomstig was uit “Hoogkerke” – vermoedelijk het Groningse Hoogkerk – en tabakskerver was, iemand die tabaksbladen in repen snijdt.

BUSSEMAKER, Hendrikje (BOS-151)
bij haar huwelijk in 1753 wordt vermeld dat ze aan de Herengracht woonde en afkomstig was van Emmelencamp, een verbastering van Emlichheim dat net over de grens ligt bij Coevorden in het Graafschap Bentheim. Ze werd vergezeld door haar moeder, Geesje Mens (BOS-303), haar vader was vermoedelijk kort na haar geboorte overleden. In een aantal Amsterdamse notariele akten komen we de namen tegen van haar ooms Roelof, Willem (die allebei meester kuiper waren), Leffert, Theunis, Lucas, Everwijn en tante Geertruijd evenals van Hendrikje’s vader Geert (BOS-302), en hun ouders Steven (BOS-604) en Swaantje Teunis (BOS-605). Al deze kinderen van Steven en Swaantje hebben zich – al dan niet tijdelijk – in Amsterdam gevestigd.

Rotterdammers

NACKE, Aeltje Hermans (BOS-1107)
woonde bij haar trouwen, in 1652, in de Hoogstraat. Ze hertrouwde in 1675 in Delft, 6 maanden na het overlijden van Jan Jaspersz Buijs (BOS-1106) met de weduwnaar Gerrit Abrahamsz van Schie, een "varend man". Ze woonden in Delft bij de Leeuwenpoort, nabij de Oostpoort.

Brabanders en Limburgers

Een aanzienlijk aantal - voornamelijk katholieke - voorouders van Henny's vader en Hans z'n moeder komt uit de zuidelijke provincies Noord-Brabant en Limburg.
Onlangs (2019) werd in een artikel in de "Trouw" - van de hand van Runa Hellinga - de tijd van "de Gouden Eeuw" van deze zuidelijke provinciën belicht. Uit dit artikel blijkt dat toen voor deze regio nauwelijks sprake was van welvaart, er waren een aantal welgestelde families die meedeelden in de voornamelijk Hollandse welvaart, maar het gros heeft hier nauwelijks iets van gemerkt. Voor de vele boerengezinnen van het platteland was de oorlog met Spanje, die daar lang heeft gewoed, juist een aanslag op hun bestaan: een groot deel van het voedsel ging naar de soldaten en als ze vertrokken werden de landen vaak geplunderd om niet als bron van voedsel voor de tegenpartij te kunnen dienen.
Met het verdag van Munster (1648) werden Brabant en Limburg opgedeeld in een Staats en een Spaans deel (de Brabantse grens kwam grofweg overeen met de huidige grens met België). Desalniettemin was het gereformeerde geloof hier nog nauwelijks doorgedrongen en kon het katholieke geloof alleen nog in schuilkerken worden beleden. Officiële beroepen konden alleen nog door gereformeerden worden uitgeoefend.
Onze voorouders uit deze regio kwamen voornamelijk uit de ten zuidoosten van Den Bosch gelegen dorpen Dinther, Uden, Erp, Veghel en de ten zuidoosten van Eindhoven gelegen dorpen Heeze, Leende, Budel, Weert. Uiteindelijk hebben een aantal van hen zich in het westen gevestigd, zeer waarschijnlijk gevlucht voor de armoede. Van weinigen van hen is enige extra informatie te vinden, aangenomen mag worden dat het voornamelijk gaat om landarbeiders en boeren. In die regio's was het lang gebruikelijk om (in ieder geval in de aktes) de voornaam van de vader gecombineerd met diens patroniem als achternaam te voeren, voor vrouwen was het bovendien gebruikelijk om na het huwelijk de voornaam en het patroniem van de echtgenoot als achternaam te voeren. Zo komen we Margriet (dochter van) Hendrick Gerarts, die trouwde met Rombout Heijmans, in het begraafregister tegen als Margriet Rombout Heijmans.

o.d.AA, Delike (HARST-1325)
is een paar jaar voor 1600 geboren te Dinther. Haar vader was Claes Henricks "op de Aa" (HARST-2650), de naam van haar moeder is onbekend. In schepenaktes van Dinther treffen we een akte waarin wordt vermeld dat Claes op jonge leeftijd (ca. 17 jaar) in Geertruijdenberg gevangen was gezet omdat zijn vader achter was in het betalen van de pacht, als pachter van een te Dinther gelegen hoeve van de heer Reijnhart, Heer van Brederode, Reeuwijk, Asten, Cloetinge en Voshol. Pas nadat een aflossing in geld en natura (haver, boter, hop, varkens) was betaald werd hij vrijgelaten. Een fragment uit deze akte luidt:
"Toen ze in Geertruijdenberg waren hebben ze aan de gravin (Helena) van Manderscheijt als vrouw te Brederode en haar dochter die schuld moeten voldoen, in geld, haver, boter, hop, varkens etc. Ze hebben toen de boter en de varkens in Geertruidenberg moeten kopen en aan genoemde vrouwe geleverd voordat ze de gevangenen hebben kunnen loskrijgen. De gravin wilde alleen varkens ontvangen die aan de heikant of Krekelaarde waren vetgemest en geen varkens die met vis etc. waren vetgemest. Ze hebben ook de cijns en het weeggeld etc. nog van het varken moeten betalen en dus is de hele achterstand betaald geweest. Ze hebben de heer van Brederode niet eerder mogen spreken niet voordat er aan de gravin en haar dochter was betaald."
Tenminste in 1608 en in 1619 was Claes als een van de twee burgemeesters van Dinther aangesteld. Zijn vader was Henrick Lamberts (HARST-5300), van zijn moeder kennen we alleen haar voornaam, Delike (Deliana) (HARST-5301), waar zeer waarschijnlijk haar kleindochter naar is vernoemd. Delike overleed een paar jaar na het huwelijk, waarna Henrick hertrouwde met Lijske (Elisabeth). Henrick bezat een land van 18 morgen, gelegen in de Lammerthoeve, nabij Dinther en overleed voor 1595.
De achternaam verwijst uiteraard naar het gelijknamige riviertje "de Aa" dat van Helmond naar Den Bosch loopt.

v.BEECK, Maria Ansems Arde (GEEST-97)
is een dochter van Anselmus Arde van Beeck (GEEST-194) en Joanna Dircks van Veghel (GEEST-195), ze woonden in Rosmalen, bij Den Bosch.

BLOIJAERT, Catalina (BOS-767)
bij haar trouwen in Den Haag in 1670 wordt vermeld dat ze afkomstig was van Bergen op Zoom. De enige ouders die we tegenkomen in de archieven van Bergen op Zoom en die hiervoor in aanmerking komen zijn Francois (BOS-1534) en Catelijne Jans (BOS-1535). Francois was peperkoekbakker aldaar en was al weduwnaar bij zijn huwelijk in 1626 met Catelijne, die afkomstig was uit het Belgische Hoogstraten.

BOOGERS, Maria (HARST-9)
was de vrouw van Gerardus Hendrik van der Harst (HARST-8), overgrootouders van Albert en geboren en getogen in Den Haag. Ook haar vader Abraham (HARST-18) was geboren (in 1796) en getogen in Den Haag, hij was bleker en later vuilnisman, net als zijn vader Willem (HARST-36). Willem was geboren in Strijp, tegenwoordig een stadsdeel van Eindhoven, en trouwde in 1791 in Den Haag met Helena Mewissen (HARST-37). Diens ouders Abraham (HARST-72) en Petronella Vlemings (HARST-73) trouwden in Blaarthem, vroeger een kerkdorp, tegenwoordig een buurt in een ander stadsdeel van Eindhoven. Vermoedelijk was Petronella dochter van de uit de nabijgelegen dorpen Lierop en Mierlo afkomstige Arnoldus Henricus en Maria Willibrordus Verberne. Van Abrahams ouders Hubertus (HARST-144) en Anthonia van der Vorst (HARST-145) weten we alleen dat ze uit Strijp kwamen.

BRENTIENS, Gertrudis (HARST-303)
werd in 1660 geboren in het Limburgse Echt. Ze is dochter van Joannis (HARST-606) en Petronella Meuissen (HARST-607) van wie we 8 dopen vonden, alle te Echt.

BRULS, Elisabeth (GEEST-1011)
trouwde in 1711 in de Lambertuskerk te Oirsbeek, ze was afkomstig uit het nabijgelegen Doenrade, een grensdorp ten zuiden van Sittard.

BUIJDELS, Elisabeth (HARST-599)
trouwde in 1649 in Susteren, een grensdorp ten noorden van Sittard.

v.CAN/KAN, Frans (GEEST-5638)
komen we tegen als vader van een niet met voornaam genoemde dochter in de genealogie van de familie Deelen uit het ten zuidoosten van Eindhoven gelegen Heeze (gebaseerd op gegevens van Guus Deelen). Deze dochter trouwde met Gerrit Feijen (GEEST-2818) aan het eind van de 16e eeuw. Frans is zeer waarschijnlijk verwant aan Antonis Janssen (GEEST-344) (zie Delft) die ook afkomstig was uit Heeze. Van zijn vrouw kennen we alleen de voornaam: Gertruijd.
De grootouders van de bij Delft genoemde DEELE, Adriana Johanna (GEEST-11) kwamen ook uit Heeze en omgeving, zij worden hier beschreven.

COCX, Maria (GEEST-693)
leefde in Leende, in de nabijheid van Heeze. Ze was dochter van Joannes Egidiusz (GEEST-1386) en Catharina Remigius (Reijmsdr) Hoirs (GEEST-1387), die elkaar trouwden in 1621 in Leende. Zijn broer Leonardus trouwde vier jaar later met Heilwig, een zus van Catharina. Van Joannes wordt vermeld dat hij afkomstig was uit Lille.

COLBE, Joanna Gertrudis (BOS-101)
werd in 1736 in Breda geboren als dochter van Johan Juthardt (BOS-202) en Maria Catarina Goetknecht (BOS-203). Joanna's vader was soldaat en afkomstig uit het Duitse Weissenfels, haar moeder woonde in de "Antwerpse barakken", bepaald niet een rijke buurt in Breda (zie: Stadsarchief van Breda). Joanna overleed in Nijmegen op 65 jarige leeftijd.

CONINCK(S), Maria (HARST-349)
was dochter van Reinier (HARST-698) en geboren in Budel ca 1650, ze had tenminste 3 zussen en 2 broers, maar de naam van haar moeder is onbekend. In 1692 hertrouwde ze na het overlijden van haar eerste echtgenoot Joannes Joannes van Diestel (HARST-348) met Theodorus Jansen. Met hem kreeg ze nog 4 kinderen.

DAMAS, Agnes (GEEST-1015)
werd in 1730 begraven te Oirsbeek, ze was huisvrouw van Joannes Goossens (GEEST-1014).

DESCHAMPS/d.CHAMPS, Margarita (HARST-173)
is in 1687 in Budel geboren. In de trouwboeken aldaar komen we haar maar liefst vier keer tegen:
- ze trouwde in 1710 met Jan Cornelissen, een korporaal in een regiment van dragonders onder generaal Daniël Wolfgang Dopff (zie: wikipedia). Hij zal waarschijnlijk meegevochten hebben in de "Slag bij Malplaquet".
- na het overlijden van haar echtgenoot nam ze zich in 1724 voor om met Anthonij Claesz Thijssen te trouwen, maar dit huwelijk ging om onduidelijke redenen niet door.
- in 1726 trouwde ze met Everardus van Winckel (HARST-174).
- het huwelijk met Everardus duurde niet lang, want hij overleed al in 1729. In 1733 hertrouwde ze nogmaals, nu met Peeter Leendertsz Vrancken.
Haar ouders Nicolaus (HARST-346) en Andrea van Landersij (HARST-347) waren in 1685 in het net over de grens gelegen Hamont getrouwd. Exact acht jaar later hertrouwde hij in Budel met Joanna Peters.

v.DIESTEL/DISTEL, Antonia (HARST-87)
was afkomstig uit Budel, haar ouders waren Joannes (HARST-174) en Henrica Rijcken (HARST-175). Antonia had 3 zussen en 6 broers, van haar broer Joannes komen we in de schepenregisters een verzoek voor ontheffing van belastingen tegen nadat zijn vrijwel nieuwe huis en schuur in Budel op 21 mei 1754 door een grote brand was verwoest (de ontheffing wordt verleend).
De ouders van Joannes waren Joannes (HARST-348) en Maria Coninckx (HARST-349).
Allen kwamen uit Budel of directe omgeving.

DOREMANS, Joanne (HARST-331)
trouwde in 1687 te en was afkomstig uit het Brabantse Dinther. Haar vader Hendrick (HARST-662) huurde een stuk land gelegen te Vorstenbosch, gelegen tussen Dinther en Uden en bezat een stuk grond in "het Buegen" (vernoemd naar de bochten van de Aa, tegenwoordig bekend als het buurtschap Beugt), haar moeder heette Lijske Goijaerts (Elizabeth Godefridus) (HARST-663). Hendrick was zoon van Jan Henricksz (HARST-1324) en Delike (Deliana) Claes (HARST-1325), van Jan weten we dat hij schepen was van Dinther in de jaren 1637 en 1654. Jan was zoon van Henrick Jansz (HARST-2648) en Agnes Jan Pauwels (HARST-2649).

v.DUERSE, Wilhelma (GEEST-183)
Zeer waarschijnlijk is Wilhelma, die net als haar broers en zusters naar Heeze verhuisden, de dochter van de uit Nuenen afkomstige Willem Aerts (GEEST-366) en Aeltje Diercx (GEEST-367) die in 1693 te Mierlo trouwden. Hun kinderen werden in Boord (tegenwoordig een buurtschap), Gerwen en Nuenen gedoopt.
De achternaam leidt naar Deursen, nabij Ravenstein.

v.d.ELSEN, Joanna Maria (GEEST-145)
werd in 1685 gedoopt in Erp. In een schepenakte uit 1719 wordt ze genoemd als dochter van Jan Melissen (GEEST-290) en Maria Aert Jaspersz (GEEST-291). Op basis van schepenakten uit Veghel kunnen we afleiden dat Jan Melissen (zoon van Melis of Amelis of Emile) een zoon is van Emile Hendricksz (GEEST-580).

v.GRAMSBERGEN, Catarina (HARST-183)
was afkomstig uit Maastricht toen ze in 1707, in Amersfoort trouwde met Johannes Vernoij (HARST-182).

HEIJMANS, Aleijda (HARST-1327)
heette voluit Aleijda Rombout Heijmans, naar haar vader Rombout Heijmans (HARST-2654), waarschijnlijk was Margriet Hendrick Gerarts (HARST-2655) haar moeder. Aleijda zal rond 1640 in Dinther zijn overleden. Rombout lijkt afkomstig uit Schijndel maar verhuisde vermoedelijk rond 1600 naar Heeswijk. Nadat Margriet in 1612 overleed, hertrouwde hij met Cornelia Marcellis Janssen. Rombout was strodekker en komen we in 1639 tegen als schepen van Heeswijk. Cornelia overleed in 1617.

LAMBERTS, Elisabeth (Lijske) (HARST-663)
werd in 1633 in Dinther gedoopt en heette voluit Lijske Goijaert Lamberts, naar haar vader Goijaert Lamberts (HARST-1326). Haar moeder was Aleijda Rombout Heijmans (HARST-1327).

Zuiderlingen

Met name in de tak van zowel Henny's als Hans z'n vader, maar ook in Hans moeders tak komen we voorouders tegen die afkomstig zijn uit het Zuiden, d.w.z. het huidige België en Frankrijk.

Voorouders uit Spa en omgeving

Vanwege de goede ontsluiting van de archieven van Spa door Georges Heuse op zijn website www.spahistoire.info hebben we een flink aantal voorouders van Hans zijn moeder gevonden die uit de omgeving van Spa kwamen. Zij zijn allemaal voorouders van Toussaint Dawance (GEEST-50):

BREDAR/l.LOUP, Barbe (GEEST-401)
overleed op 27 april 1703 in Spa, ze was getrouwd met Nicolas Dawans (GEEST-400). Haar achternaam le Loup, oftewel "de wolf" was een bijnaam die teruggaat tot haar overgrootvader Remacle le Loup (GEEST-3208), maar ook de oudst traceerbare voorvader in rechte lijn: Collin le LOUP de BREDA (GEEST-102656), die aan het begin van de 14e (!) eeuw leefde, voerde de naam le Loup, maar daarnaast ook de achternaam Bredar of "de Breda". Afgaand op de bevindingen van Georges Heuse was hij één van de stichters van het stadje Spa.
De vader van Barbe, Henry Henry (GEEST-802) was meestersmid en luitenant van het Markiezaat van Franchimont. Het Markiezaat (of Markgraafschap) omvatte Spa, Sart, Jalhay, Theux en Verviers en viel toen onder het prinsbisdom Luik (zie: wikipedia). Zijn vader Henry Remacle (GEEST-1604) was ook meestersmid maar daarnaast nog schepen en later burgemeester van Spa. Diens vader Remacle (GEEST-3208) was eveneens meestersmid en griffier te Spa. Zijn vader Anthoine (GEEST-6416) was eveneens meestersmid, hij droeg de bijnaam "le Leu". Zijn vader Collin (GEEST-12832) was meestersmid en voerde de achternaam Bredar en bijnaam "le Petit Collin", waarschijnlijk omdat zijn vader ook de naam Collin (GEEST-25664) voerde, die was naast meestersmid ook schepen en burgemeester van Spa. Trouwens, niet alleen zijn vader, maar ook zijn grootvader en overgrootvader voerden de voornaam Collin.
Van "le Petit Collin" stammen 3 takken af, naast genoemde Anthoine was dat diens zus Gillette (GEEST-12865) die trouwde met Mathy Xhrouwet (GEEST-12864) en zijn stiefbroer Johan (GEEST-6512), die de bijnaam "Me Grand Seur" voerde. Jongste telg in deze lijn is Anne Marck (GEEST-407) die in 1679 in Spa trouwde met Lambert Counet (GEEST-406). Haar vader was Collin Marck (GEEST-814), zoon van Marck Collin Me Grand Seur (GEEST-1628), van wie alle afstammelingen de achternaam "Marck" aannamen. Zijn vader Collin (GEEST-3256) was zoon van eerdergenoemde Johan. Bovendien had deze Collin een zus Jehenne (GEEST-6439) die we tegenkomen als voormoeder.
Tenslotte is er nog een tak die enigszins onzeker is en die vermoedelijk afstamt van een zoon genaamd Johan van de overgrootvader van "le Petit Collin", het betreft Margueritte Wilkin (GEEST-1629), de echtgenote van de eerder in de Bredar tak genoemde Marck Me Grand Seur. Zij was dochter van Jacques Wilkin (GEEST-3258). Vermoedelijk was hij zoon van Wilkin Collin die zoon was van Collin "le Grand Collin". Zijn vader heette Thomas die zoon was van genoemde Johan.
Beroepen van de personen in de zijtakken zijn niet bekend.
Afgaand op de beroepen van de volledige tak lijkt het erop dat er relatief veel smederijen binnen Spa waren. Dat hangt waarschijnlijk samen met de bronnen waar Spa zo beroemd door is geworden en die behulpzaam zijn bij het koelen van het ijzer na het smeden.
Bron: www.spahistoire.info.

BROGNARD, Catherine (GEEST-6417)
was de vrouw van Anthoine Bredar (le Leu). Haar vader droeg de voornaam Pierre.

l.DAGLY/DAGLIER, Barbe (GEEST-1609)
woonde in Spa en trouwde met Mathieu Xhrouet (GEEST-1608), na diens overlijden hertrouwde ze met Hubert le Rosseau, schoolmeester en schilder. Haar zus Sabeau trouwde met een broer van Barbe’s eerste echtgenoot. Hun ouders waren Jean (GEEST-3218) en Anne David Fléon (GEEST-3219), haar vader was schout en burgemeester van Spa. Diens vader Hubert (GEEST-6436) was waarschijnlijk afkomstig uit het nog geen 20 km noordelijker gelegen Herve.
We komen de familie Dagly uit Spa tegen op de Franse Wikipedia, ze blijkt een belangrijke rol gespeeld te hebben in het ontwikkelen en toepassen van vernis en lak op meubels. De broers Gérard en Jacques le Dagly, achterneven van Barbe ontwikkelden en produceerden vernis en lak voor het nabewerken en beschilderen van meubels.

DAWANCE, Toussaint (GEEST-50)
vestigde zich aan het eind van de 18e eeuw in Den Haag, komende van Spa.

Zuiderlingen die zich in de 16e en 17e eeuw in Nederland vestigden

Aan het einde van de 16e en in het begin van de 17e eeuw - de tijd dat de Spanjaarden huishielden in de Calvinistische streken - vestigden zich veel immigranten uit het zuiden in het gebied dat nu Nederland wordt genoemd, met name in de westelijke steden: Amsterdam, Haarlem, Middelburg, Rotterdam en Leiden. Velen van hen waren dus calvinisten, aanhangers van Jehan Calvin / Cauvin, een hervormer die kan worden beschouwd als één van de belangrijkste grondleggers van de Nederlands-Hervormde kerk. Deze nieuwkomers zorgden voor een enorme economische opleving, die wordt aangeduid als "Gouden eeuw", die op zijn beurt een stroom migranten teweegbracht die om economische redenen kwamen. Het is moeilijk om de een van de ander te onderscheiden.
In Leiden was de instroom extreem, het inwonertal steeg tussen 1575 en 1622 van 15.000 naar 45.000, in Delft was die groei een stuk minder sterk, van 18.000 naar 22.000 (bron: De Zuidnederlandse immigratie 1572-1630 - Dr. J. Briels - 1978). In de beginfase van de migratie (rond 1575) was Delft namelijk veel terughoudender met het toelaten van de vreemdelingen, maar wat later (ca 1595) werd het juist aantrekkelijk gemaakt voor hen om ook naar Delft te komen.
Veel van de nieuwkomelingen waren afkomstig uit Artois, Vlaanderen en Hainaut (Henegouwen), graafschappen die oorspronkelijk onderdeel waren van de Habsburgse Nederlanden (ook wel de "Zeventien Provinciën" genoemd). Het graafschap Artois had als hoofdstad Arras (Atrecht) en kende een uit de middeleeuwen stammende lakenindustrie en tapijtweverij, het was dus niet verbazingwekkend dat ze zich juist in Leiden en Delft vestigden (zowel Leiden als Delft had deze binnen de poorten). (bron: wikipedia).
De nieuwkomers namen echter ook hun kennis mee om nieuwe industriën te stichten, de plateelindustrie (Delfts-Blauw) is hier een voorbeeld van.

BAILLIJ/BALIJFF, Margueritte (BOS-545)
was van Waalse of Franse afkomst, dat kunnen we wel afleiden uit het feit dat alle dopen van de kinderen van haar ouders, Jean (BOS-1090) en Catherinne Fosse (BOS-1091) hebben plaatsgevonden in de Waalse kerk te Delft. Jean was soldaat toen hij in 1637 te Delft trouwde.

BLANCE/BLANCHE, Paul (HARST-352)
was werkzaam in de Leidse lakenindustrie als schrobbelaar en afkomstig uit de Languedoc, zo wordt vermeld in zijn trouwakte van 1698. Zijn vrouw Susanna van Neth (HARST-353) kwam uit het Noord-Franse Guise.

BOLLERTS/BOLLE, Catalina (BOS-5529)
trouwde in 1585 in Leiden met Carel Heugebaerts (BOS-5528). In hun trouwakte wordt vermeld dat beide uit het Vlaamse Nieuwkerke kwamen, vlakbij het Franse Belle. In 1605 woonden ze in het huis genaamd "de Kloot" aan het Oosteinde in Delft. Tenminste zo wordt vermeld in begraafaktes waarin de dood wordt gemeld van 5 van hun kinderen en haar echtgenoot, ze overleden binnen een week, waarschijnlijk slachtoffers van de pest. Catalina overleed op hoge leeftijd (boven de 80) in 1647 en woonde toen in de Achtersack.

BOURGO, Marie (HARST-717)
trouwde in 1646 in Leiden met Jean del Tombe (HARST-716). Van Marie wordt slechts vermeld dat ze afkomstig was uit Artois en woonde in de Breestraat te Leiden.

v.d.BRANT, Arien Ariensz (GEEST-3038)
was zoon van Adriaen Adriaensz en Elisabeth Jans en in 1608 te Rotterdam getrouwd met Tanneken Jans (GEEST-3039). Bij hun trouwen in 1608 wordt van beide gemeld dat ze afkomstig waren uit Antwerpen, dit wordt bevestigd door een Delftse poortersakte uit 1621, hierin wordt tevens zijn beroep van tijkwerker genoemd. Tijk was een grove linnen stof die o.a. werd gebruikt voor het overtrekken van bedden.

v.d.BUSSCHE, Catelijntge Jans (BOS-5689)
is de moeder van Guillaume d'Ogiers (BOS-2844) en woonde in Haarlem. Nog in 1642 wordt zij genoemd als erflater van een huis aan het Oosteinde in Lisse. In een index van testamenten van doopsgezinden uit Haarlem komen we haar ook tegen, in 1604 had zij een testament op laten maken waarin wordt vermeld dat ze al haar goederen (dus de boedel van haar huis) naliet aan de armen. Deze index vermeldt ook dat ze afkomstig was uit Oostrozebeke (ruim 10 km ten Noorden van Kortrijk, België). Haar vermoedelijke vader Jan komen we tegen in de "Memoriael van de overkomste der Vlamingen hier binnen Haerlem" waarin wordt vermeld dat hij afkomstig was van tussen Meenen en Yperen (ca. 15 km ten Westen van Kortrijk).

CARLIERE, Stefan (BOS-766)
was afkomstig van Mons of zoals zijn Haagse trouwakte uit 1677 vermeldt, uit Bergen in Henegouwen.

COCX, Joannes Egidiusz (GEEST-1386)
was afkomstig uit Lille, maar van katholieke huize. Hij trouwde in 1621 in Leende.

CORDIER, Maeijken Michiels (BOS-5531)
was geboren in Hondschote, zo wordt vermeld in haar huwelijksakte uit 1587 in Leiden. Vlak voor haar huwelijk woonde ze nog in het 20 km oostelijker gelegen Diksmuide, waar haar echtgenoot vandaan kwam. Ze overleed in 1630 te Leiden.

l.GRAND, Jean (HARST-726)
was lakenwerker en afkomstig uit Amiens, zijn vrouw Esther Willemo (HARST-727) kwam uit Calais, ze trouwden in 1653 in Leiden.

STEEN, Jasper Jansz (HARST-2896)
was wolkammer en kwam uit Hondschote in Noord-Frankrijk, zijn vrouw Cathelijne Duponsen (HARST-2897) was afkomstig uit het Noord-Franse Kassel, ze trouwden in 1602 en vestigden zich in Leiden.

v.HURCK, Frans Pietersz (BOS-5532)
was in 1590 lakenbereider in Delft, afkomstig uit Antwerpen. Zijn zoon Frans (BOS-2766) oefende hetzelfde beroep uit en bezat tevens een pakhuis aan het Rietveld te Delft. Beiden hebben gewoond in de Kerkstraat, aan de noordzijde van de Nieuwe Kerk.

JOLIJ, Jean (GEEST-62)
was strohoedenmaker in Zutphen en afkomstig uit het Belgische Wonck in het Jekerdal.

MENSAERT, Anthonis Markusz (BOS-516)
was slotenmaker en smid in Delft, afkomstig uit Bergen op Zoom. Hij woonde in ca 1650 aan de Oude Delft, vlakbij de hoek met de Binnenwatersloot. Net als zijn vrouw Marijtge v.d.SLEIJDE (BOS-517) overleed hij op jonge leeftijd. Hun zoon Johannes (BOS-258) woonde in de Choorstraat op de hoek met de Papenstraat.

v.TAERTEN, Adriaen (BOS-5530)
was afkomstig uit het Vlaamse Diksmuide. Hij trouwde in 1587 te Leiden met Maeyken Michiels CORDIER (BOS-4431) die afkomstig was uit het nu Franse Hondschoote. Zij verhuisden naar Delft.

Duitsers

Verspreid over de stamboom van Henny's vader en Hans zijn vader en moeder komen we voorouders van Duitse afkomst tegen, d.w.z. uit regio's die tegenwoordig in Duitsland liggen, een flink aantal komt uit de grensregio's, waar soms (zoals in de Hertogdommen Kleef en Gulik) tot in de 18e eeuw Nederlands of Nederrijns-Diets dialect werd gesproken. Hun familienamen zijn:

ÄHLEN, Jan-Bernd (GEEST-38)
was arbeider en woonde in de omgeving van Hannover. Zijn dochter Anna Margaretha Engel (GEEST-19) vestigde zich in Delft.

ASSBERGS, Pieter Antonius (GEEST-104)
was afkomstig uit de omgeving van Düsseldorf, hij vestigde zich vóór 1795 als steenzager in Den Haag. Zijn nazaten bleven in Den Haag wonen.

BAUMANN, Susanna Veronika (BOS-55)
overleed in 1818 aan de Hooikade in Den Haag op 64-jarige leeftijd aan een longziekte.
Bijna alle mensen die de achternaam Baumann dragen die we in de stadsarchieven van Den Haag aantreffen stammen af van Samson Gottlieb Baumann en Maria Barbara Fährlin. Zij waren van de Lütherse religie en afkomstig uit Neuenhaus resp. Schaffhausen in het grensgebied van Duitsland/Zwitserland. Over deze familie is veel informatie te vinden, van Samson Gottlieb bestaat zelfs een afstammingsreeks die terugvoert tot Karel de Grote. Hans zijn voorouder Susanna Veronika Baumann is zeer waarschijnlijk dochter dan wel nicht van deze Samson Gottlieb. Zij trouwde met Johannes Jurrien Smit (BOS-54), die hetzelfde beroep uitoefende als Samson Gottlieb, nml. barbier/chirurgijn, bij haar huwelijk wordt vermeld dat ze afkomstig was uit Namur. Bij de doop van Marie Elizabet Smit was Maria Elizabet Baumann getuige, de laatste was in 1762 gedoopt als dochter van Samson Gottlieb en Maria Barbara.

BEECKHUIJSEN, Reijnier (BOS-362)
was soldaat toen hij in 1674 in Den Haag trouwde met de Amsterdamse Annetjen Bobij, hij was afkomstig uit het Gulikerland, de regio ten Noord-Oosten van Aken in de nabijheid van Jülich (Gulik). In 1688 hertrouwde hij met de uit Gorinchem afkomstige Maria van der Beeck (BOS-363).

v.d.BEEK, Alexander (BOS-366)
was afkomstig uit Wesel, over de grens bij Nijmegen, zoals wordt vermeld bij zijn huwelijk in 1685 te Den Haag met Helena Groenevelt (BOS-367).

BODENKAMP, Margaretha (BOS-123)
kwam uit Schüttorf, dat iets ten Oosten van Oldenzaal ligt.

BOL, Reijnier Hendricksz (BOS-838)
kwam uit Goch en vestigde zich rond 1643 als lakenwerker in Leiden

BREUKEL, Maria (BOS-243)
was afkomstig uit Haselünne, in Westfalen, vlak over de grens bij Emmen.

BUSSEMAKER, Hendrikje (BOS-151)
was in 1729 geboren in Emlichheim. Met haar migreerden in ieder geval vier ooms naar Amsterdam (zie ook bij Amsterdammers). Ze trouwde daar in 1753 met George Lodewijck Snobel (BOS-150) en was van de Evangelisch Lutherse religie.

COLBE, Johan Juthardt (BOS-202)
was soldaat in het regiment van majoor Baron van Regteren en in 1731 gelegerd in Breda. Hij was afkomstig uit Weissenfels, ca. 30 km westelijk van Leipzig.

FLORQUIJN, Jeanne (BOS-839)
kwam uit Aken, met haar ouders Jacob en Marij, broers en zussen, oom Jan en zijn familie. Ze vestigden zich aan het begin van de 17e eeuw in de Langegracht, aan de noordkant van Leiden en werkten in de lakenindustrie.

OPPERHUIJSER, Johan Martin (BOS-120)
was kleermakersknecht in Leiden ten tijde van zijn huwelijk in 1757, hij was afkomstig uit Darmstadt, Hessen.

Zutphen en De Achterhoek

Hans zijn overgrootmoeder Elisabeth Petronella Maria Schmitz (GEEST-7) kwam uit Zutphen. Sommige van haar voorouders kwamen uit Zutphen en de daarvan ten zuid-oosten gelegen regio "De Achterhoek". In deze streek komen we veel buurtschappen tegen, in wezen zijn dit dorpen zonder centrum, dus zonder kerk en plein. Veel achternamen eindigen hier op "ink", "inck" of "ing", die je kan duiden als "van het huis". Het lijkt stereotype voor deze streek dat tot en met de 18e eeuw (dus in ieder geval voor de invoering van de Burgerlijke Stand, toen achternamen definitief werden gefixeerd), de naam van het huis - de boerderij - waar men woonde als toevoeging aan het patroniem werd gebruikt. Omdat adressen wel eens veranderden is het toponiem in die periode dus geen betrouwbare sleutel bij het zoeken in de archieven.
Naar nu blijkt is ook een tak in de overgrootvader van Hans zijn moederszijde afkomstig uit Zutphen. Apart is dat leden van beide takken in de straat genaamd Barlheze gewoond hebben, een straat waar ook veel Joodse families gewoond hebben. Prachtige foto's van deze straat uit de oude doos vind je hier: Barlheze 48, Barlheze ca 1900 en Barlheze ca 1914. Een groot deel van de straat verdween bij een verkeerd uitgevoerd geallieerd bombardement in 1944, zie: Bombardement binnenstad Zutphen 1944.

AKKERMAN, Joannes (GEEST-120)
verkreeg als katholiek in 1795 het Klein-Burgerschap van Zutphen (en verwierf daarmee rechten om toegang te krijgen tot bepaalde beroepen), maar hij woonde daar al in 1774 toen hij daar trouwde met zijn eerste echtgenote Alberdina Mulders. Hij was leerlooier van beroep, net als zijn zoon Everardus Joannes (GEEST-60). Evert kocht een huis in 1828 van het katholieke armbestuur in een straat genaamd Barlheze. We komen Evert's zoon Joannes (GEEST-30) veelvuldig tegen in de bevolkingsregisters en adresboeken van Zutphen tussen 1840 en 1890. Hij woonde vooral in de Barlheze, de Rozengracht en het Krintestraatje (Kreijnckstraat) en was schoenmaker.
Opmerkelijk is een schepenakte die genoemd wordt in een uitgave van de Historische Vereniging van Zutphen (auteur: Anette Hage-de Lange):
“Op 17 oktober 1760 verscheen Jan Akkerman voor het rechtsprekend college in Zutphen, de schepenbank. Dit college bestuurde in die tijd de stad. Jan Akkerman was de vader van twee leerlingen van Xaveria Brinks, een jongetje van zes en een meisje van drie. Zij zijn die dag om half vier thuis gekomen, 'zeer bebloed en verscheide gaten in 't hoofd hebbende'. Toen Jan wilde weten wat er was gebeurd, vertelden zijn kinderen dat hun meesteres hen met een hamer had geslagen. Francisca Xaveria Henrica Brinks was de meesteres van de breischool voor jonge kinderen in de omgeving van de Broederenkerk. Ze was ongeveer 31 jaar oud. Op 17 oktober hadden de kinderen haar zo uitgescholden en uitgelachen dat zij uit kwaadheid een hamer met beide handen oppakte, en de kinderen te lijf ging. Al met al had ze vijf kinderen geslagen. De steel van de hamer was gebroken. En het was een geluk dat Xaveria aan jicht leed, waardoor ze kracht had verloren, anders zouden er die dag wellicht doden gevallen zijn. Xaveria was daar zelf kennelijk bang voor: toen Jan Akkerman met een aantal soldaten bij haar huis kwam om haar op het gebeurde aan te spreken, vond hij haar in het secreet, tot haar heupen in de drek en het hoofd voorover. Na het lezen van de processtukken kwam de schepenbank tot een opmerkelijke uitspraak voor die tijd: het college meende dat Xaveria in onzinnigheid en tijdelijke dementie had gehandeld en zij werd ter verpleging opgenomen in het Oude en Nieuw Gasthuis om dergelijk onheil in de toekomst te voorkomen.”
Deze Jan Akkerman was zeer waarschijnlijk de vader van eerstgenoemde Joannes.

BEERLING, Dirkje (BOS-61)
werd geboren in Leiden en trouwde daar met Johannes Oppertsheusser (BOS-60), Dirkjes vader Hermannus (BOS-122) was broodbakker en woonde daar in de Lokhorststraat, diens ouders Dirk (BOS-244) en Gerritje Remmelink (BOS-245) woonden daar aan de Middelweg. Dirk was schippersknecht op Amsterdam, hij was afkomstig uit Varsseveld zo wordt vermeld in zijn eerste trouwakte uit 1734 met Maria Agnis Spijkers, in 1737 hertrouwde hij met genoemde Gerritje Remmelink die net als Dirk afkomstig was uit Varsseveld.
Het dorp Varsseveld was in 1723 getroffen door een grote brand die naar het schijnt bij de plaatselijke smid begon en het hele dorp in de as legde. 54 Huizen en de kerk werden getroffen, slechts drie huizen werden niet aangetast. Middels een landelijke collecte werd fl 65.000 ingezameld waarmee de inwoners schadeloos werden gesteld. (bron: wikipedia). Een aantal inwoners zocht hun heil in Leiden, waaronder dus Gerritje en Dirk.

BOIJNCK, Geeske (GEEST-8137)
was echtgenote van Lambert Poelhuijs (GEEST-8136) en trouwde na diens overlijden met diens broer Jan. Geeske is een dochter van Herman (GEEST-16274) uit het buurtschap Huppel, binnen de gemeente Winterswijk. Van haar moeder is alleen de voornaam Jutte bekend.

BUINCK, Henderica (GEEST-127)
is overgrootmoeder van Henderica Everdina Akkerman (GEEST-15) en voormoeder van Hans in rechte moederlijke lijn. Ze was in 1767 geboren in Groenlo, maar naar Zutphen vertrokken. In de Achterhoek komen we de naam Boeijinck/Boijinck/Buinck veelvuldig tegen. De tak Boeijink van Hans zijn stamboom is een van oorsprong boerse familie die op een aantal voorname boerderijen hebben gewoond in de driehoek tussen Groenlo, Winterswijk en het Duitse Vreeden.
Henderica's vader Jan Willem (GEEST-254) kwam uit het Gelderse buurtschap Zwolle, nabij Groenlo, diens vader Berent (GEEST-508) woonde aan De Braak en aan de Gelderse Es in het meer naar het zuidoosten gelegen buurtschap Meddo. Berent's vader Berentt (GEEST-1016), diens vader Jan (GEEST-2032) en tenslotte diens vader Hindrick (GEEST-4064) kwamen allemaal uit hetzelfde buurtschap, Meddo. De dopen van hun kinderen vonden meestal plaats in Groenlo en Winterswijk.

BULT, Janna (GEEST-121)
werd bij haar ondertrouw in 1777 in Zutphen, Joanna Willemsen genoemd, ook meldt de akte dat ze afkomstig zou zijn van Hummelo. We kunnen dit corrigeren tot het Gelderse Hengelo (nabij Hummelo), tenminste daar treffen we haar doopakte aan. Haar vader is Willem Klaasz Bult (GEEST-242), van hem wordt gemeld dat hij afkomstig was van Zelhem. Bij de doop van een van zijn kinderen wordt als lokatie "aen den Bult" meegegeven, dus de achternaam lijkt een toponiem. Heden ten dage is er nog een zorgboerderij genaamd "De Bult", gelegen in de driehoek Tolhoek - Hengelo - Hummelo (zie: website Zorgboerderij De Bult).

EMMELENCAMP, Beerentjen Hendricks (GEEST-849)
volgens haar eerste trouwacte - uit 1662 - was Beerentjen afkomstig uit Zutphen, al doet haar achternaam suggereren dat ze uit Emlichheim (Emmelenkamp) kwam. Toen ze in 1674 hertrouwde met - Roelof Ilsinck (GEEST-848) - was ze reeds moeder van 2 weeskinderen, Henrick en Agtjen (van Agatha) met leeftijd van 12 en 5 jaar. Berentjen was in 1674 weduwe van Court van Westhaven. We treffen hen - Court en Berentjen - en later ook Roelof Ilsinck aan in het kadaster van Zutphen waar zij gewoond hebben in het huis met de naam "waar De Witte Leeuw uithangt" in de straat genaamd Barlheze, zie "Witte Leeuw". Het pand werd gesierd met een vaandel waarop een witte leeuw staat afgebeeld, het bestaat nog steeds, Barlheze 51/53. In 1645 was het door de vermoedelijke ouders van Court gekocht. Het huis ernaast werd bewoond door Jan Emmelencamp, vermoedelijk een broer van Berentien. Overigens wordt haar achternaam "Emmelencamp" maar een keer in een akte genoemd.

PLECKENPOEL, Hermina (GEEST-243)
was afkomstig van Ruurlo. We komen haar in de doopboeken ook tegen met de achternaam Bleckenpoel. Na het overlijden van Willem Klaasz Bult (GEEST-242) hertrouwde ze met Harmen Arents "Swaalvenburg", die ook ""op den Bult" werd genoemd. Het is aannemelijk, dat Hermina na het overlijden van haar eerste echtgenoot op de Bult is blijven wonen en dat de naam van het huis dus meeverhuisde naar haar nieuwe echtgenoot.

Voorouders uit het hart van Nederland: de Betuwe

In de tak van Hans zijn moeder komen we Gerret Schoenmaker (GEEST-68) tegen die geboren was in het Gelderse Tricht, maar in 1753 in 's-Gravenzande, in het Westland, trouwde. Tevens treffen we Arien Kievit (GEEST-70) die evenzo in Tricht geboren was, naar het Westland trok en in 1753 in 's-Gravenzande trouwde. De synchroniciteit van deze gebeurtenissen is treffend en doet vermoeden dat zij (of waarschijnlijk hun ouders) door omstandigheden aangezet werden om hun geboortegrond te verlaten. Als we naar de regio kijken waarin Tricht ligt, dan zal dit waarschijnlijk samenhangen met dijkdoorbraken, aldus zoekend naar die periode in de geschiedenis van de regio treffen we veelvuldige dijkdoorbraken aan in de jaren 1725, en 1740/1741. De overstromingen van 1740/1741 vallen daarbij op vanwege hun uitgestrektheid: een gebied van Kleef tot aan de Biesbosch werd getroffen. Vooral de meer naar het Westen gelegen Alblasserwaard en de Vijfherenlanden stonden vrijwel in zijn geheel onder water, ook de meer naar het Oosten gelegen Over-Betuwe heeft vijf tot zeven weken onder water gestaan. Door de geleidelijke verhoging van de waterstand is het aantal menselijke slachtoffers laag gebleven, wel werd melding gemaakt van het verdrinken van enkele duizenden stuks vee. Het reddingswerk en de noodhulpverlening in 1741 waren vooral een zaak van de steden Arnhem en Wageningen en particuliere hulpcomités. Bijzonder is de hulpverlening door het comité dat in 1741 in Holland werd opgericht en zich het lot van de slachtoffers in het gehele rivierengebied aantrok. Voor zover bekend was dit de eerste keer dat een dergelijk comité in het leven werd geroepen. (Bron: Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 12 (2003); webversie 2006 - ‘Nooyt gehoorde hooge waeteren’ - J van Zellem).
Dit wordt bevestigd door het volgende citaat: "1740, Den 24 December en 26 December doorbraak bij open water van de Overbetuwsche dijken te Bemmel en Elden, door het vloedwater spoelde de steenen brug voor de Buurensche Poort te Tiel met het daarop staande wachthuis weg. Geheel Overbetuwe, Nederbetuwe, Tielerwaard, Beesd, Rhenoij, Kuilenburg enz. geraakten diep onder." (Bron: Website Maurikonderzoek.weebly.com "Barre tijden in de Betuwe").
Het is niet onwaarschijnlijk dat dit heeft geleid tot een kleine volksverhuizing.
Minder opmerkelijk, maar toch wel vermeldenswaardig is, dat de kinderen van bovengenoemden Gerret en Arien met elkaar trouwden: in 1786 trouwde Arij Schoenmaker (GEEST-34) in 's-Gravenzande met Lidewij de Kievit (GEEST-35). Veel van hun voorouders komen uit de contreien van Tricht die op grotere schaal bekend is onder de naam De Betuwe.



v.BEEST, Aefke Gijsberts (GEEST-1123)
woonde in 1686 in Tricht, maar haar achternaam is zeer waarschijnlijk een toponiem verwijzend naar het nabij gelegen Beesd.

COOL/KOOL, Jacob Anthonisz (BOS-1122)
trouwde in 1640 te Buren met de uit Buren afkomstige Willemke Dircks (BOS-1123) zijn eerste vrouw. Hun trouwakte meldt dat hij afkomstig was van de Diefdijk in Leerdam, de dijk die samenvalt met de grens tussen Zuid-Holland en Gelderland. Samen vertrokken ze naar Delft en woonden in de Voorstraat. Willemke overleed reeds in 1650 in Delft en was toen nog maar 30 jaar oud, Jacob hertrouwde in Delft nog 3 keer. Vermoedelijk is hij een zoon van Theunis Theunis en Theuntgen Cornelis. Willemke was dochter van Dirck Evertsz (BOS-2246) die mandenmaker was en vermoedelijk van Jenneke Hendricks van Gent.

Voorouders uit de kop van Overijssel

Hans z'n betovergrootmoeder Margaretha Beute (BOS-9) en een flink aantal van haar voorouders kwamen uit de kop van Overijssel: Steenwijk en omgeving, in de hoek van de provincies Overijssel, Friesland en Drenthe. In deze regio werden in de 19e eeuw de werkkoloniën door de "Maatschappij van Weldadigheid" gesticht (zie wikipedia), maar reeds lang daarvoor (ca. 13e eeuw) was men daar bezig om veen af te graven, in eerste instantie voor het omzetten van de veengronden in landbouwgronden, maar al sinds de 16e eeuw concentreerde men zich op de winning van turf voor gebruik als brandstof. In veel provincies waren de veengebieden vaak aangekocht door particulieren verenigd in consortia, of door stedelijke en gewestelijke overheden, maar in Overijssel was de turfwinning vooral een zaak van individueel werkende verveners. Het landelijk, provinciaal en lokaal bestuur profiteerde middels het heffen van tol (voor doorvoer) en impost (op uitvoer). (Bron: Vier eeuwen turfwinning - Gerding, M.A.W. - Wageningen University and Research).

BEUTE, Margaretha (BOS-9)
trouwde op 21-jarige leeftijd in Delft met Wilhelmus Johannes van den Bos (BOS-8). Toen ze trouwde, in 1861, was ze hoogzwanger, Johannes Wilhelmus (BOS-4), Hans z'n overgrootvader, werd 5 dagen na het huwelijk geboren. Margaretha was in Steenwijk geboren, beviel in Delft van 3 levensvatbare en 6 doodgeborene kinderen en overleed in het kraambed op 37-jarige leeftijd. Met haar waren haar zusters Johanna, Hendrika en Albertje en haar broer Marten naar Delft getrokken. Hun vader Nicolaas Waterbeek (BOS-18) - zijn tweede voornaam was de achternaam van zijn moeder - was kleermaker te Steenwijk, hij woonde o.a. in de Onnastraat, Weemstraat en Scholestraat, hij overleed in 1863, te Steenwijk. Diens vader Rijkent (BOS-36) was schoenmaker en woonde in de Gasthuisstraat in Steenwijk. Zijn zus Annigjen was koloniste in kolonie I, Frederiksoord, één van de vrije koloniën van de "Maatschappij van Weldadigheid" die rond 1820 waren gesticht om armen aan werk en inkomen te helpen. Hun vader Marten (BOS-72) was veerman op het veer tussen Steenwijk en Zwolle, woonde in de Woldstraat ten tijde van zijn overlijden en was geboren in Wanneperveen. Marten's vader Hermen (BOS-144) was vervener en veenbaas hij was gedoopt in Kolderveen en woonde in Dinxterveen. Ook zijn vader Harmen Hermannsz (BOS-288) kwam uit die hoek en beoefende hetzelfde beroep, hij was in 1719 getrouwd met Annigjen Hendriks (BOS-289).

Buitenbeentjes

Voorouders die niet te plaatsen zijn in bovenstaande categorien, maar waar toch iets over te vertellen valt:

v.BALLEGOIJ Stephania (HARST-355)
is afkomstig uit Grave (aan de Brabantse kant van de Maas bij Nijmegen), zo wordt vermeld bij haar eerste huwelijk, in 1684 te Leiden met Claes Claesz vander Back.
Waarschijnlijk is zij dochter van Thomas Peters uit Balgoij (gelegen aan de Gelderse kant van de Maas) die in 1656 in Grave trouwde met Marie Tissen Jonck. De voornamen van haar broers Matthijs en Pieter die we als getuigen tegenkomen bij de dopen van haar kinderen en de namen van haar kinderen Thomas en Maria (HARST-177) vormen hiervoor een sterke aanwijzing.

t.BOCK, Judith (BOS-51)
is in 1765 in Nijmegen geboren uit Joris (BOS-102) en Joanna Bos (BOS-103), ze werd gedoopt bij de minderbroeders (franciscanen). Haar broers waren metselaar van beroep.

BOUMANS, Joannes (GEEST-210)
was de vader van Dorothea die genoemd wordt bij inwoners van Den Haag. Joannes was geboren in Renswoude, maar trouwde in Den Haag. Hij was zoon van Henricus (GEEST-420) en Angela Harms van Veelen (GEEST-421). Henricus overleed in 1779 in Renswoude, 5 maanden nadat zijn zoon Joannes (in Den Haag) overleed, die werd 48 jaar.

BRAROP, Thomas (BOS-766)
treffen we als soldaat in Den Haag in de 2e helft van de 17e eeuw. Hij was afkomstig uit het Noord-Duitse Holstein, maar zijn naam verwijst ontegenzeggelijk naar het Deense dorp Brørup.

BRERO/BREDERODE, Neeltje (BOS-355)
werd in 1679 te Lisse geboren. Haar schoonvader was linnenwever te Monster. Het lijkt erop dat Neeltjes vader Pieter (BOS-710) in de vlasteelt en linnenindustrie werkte die in de regio rondom Lisse van betekenis was. Vlasverwerking is vooral seizoensgebonden en beperkt zich grotendeels tot de winter. Pieter was getrouwd met Catlijntje Benjamins d'Ogiers (BOS-711). Pieter's vader is Gerrit Leendertsz (BOS-1420). In 1633 koopt hij van de erfgenamen van zijn schoonvader een huis en erf aan de Veenderlaan (tegenwoordig Stationsweg) in Lisse. Hij was pachter van een stuk land genaamd de Garstkamp in Lisserbroek.
Waarschijnlijk is de achternaam een toponiem verwijzend naar de Heerlijkheid Brederode, het duingebied bij Haarlem, Overveen en Hillegom.

BURGESS, Ada Alice (HARST-7)
is overgrootmoeder van Henny. Behalve haar geboorte- en sterfdatum (ze overleed reeds op 31-jarige leeftijd) en woonplaats London, weten we niets, de Engelse archieven zijn helaas niet zoals in Nederland gratis online toegankelijk.

COPPENOL, Maertje Daniels (BOS-715)
is waarschijnlijk dochter van Daniel Danielsz die uit Hoogvliet afkomstig was en in 1621 een zoon Cornelis liet dopen in Poortugaal.

DOLL, Catharina (GEEST-27)
werd in 1821 geboren in Beverwijk, trouwde in Den Haag met Franciscus Assbergs (GEEST-26) en overleed daar op 72-jarige leeftijd. Haar vader Johannes (GEEST-54) was geboren in het Duitse Andernach, naar Nederland geemigreerd en in Beverwijk getrouwd met Alida van der Wal (GEEST-55). In zijn trouwakte van 1806 - dus midden in de Franse tijd - wordt vermeld dat hij marinier was onder commando van Luitenant J.A. Böhm. In latere aktes komen we Johannes tegen als koperslager, een beroep dat we ook bij twee van hun zonen tegenkomen. Ook de schoonvader van Catharina was werkzaam in de koperbewerking. Johannes en Alida overleden beide in september 1859 in Lisse, Johannes 24 dagen na zijn vrouw. Als ouders van Johannes worden Johannes (GEEST-108) en Catharina Knant (GEEST-109) vermeld.

v.EECK(E), Catharijna (BOS-2843)
was afkomstig uit Lisse en zal daar voor 1600 zijn geboren. Haar ouders waren Pieter (BOS-5686) en Tanneke van der Hecke (BOS-5687). Haar vader kocht in 1606 een stuk land gelegen in de Oostgeest polder te Lisse. Verder is van hen niets bekend.

d'OGIERS, Catlijntje Benjamins (BOS-711)
is dochter van Benjamin Guillaume (BOS-1422). De naam van diens vrouw is onbekend, maar van zijn vader Guillaume (BOS-2844) is bekend dat deze in 1597 in Lisse trouwde met Jannetje Aernts (BOS-2845). Jannetje kwam uit Lisse, maar Guillaume uit Haarlem. Guillaume wordt in 1605 in Lisse genoemd als linnenwever, zijn achternaam is onzeker, in 1620 is hij getuige bij het huwelijk van zijn dochter Susanna en wordt dan d'Ogiers genoemd, ook zien we de namen Vogi(j)ers en Rogi(j)ers. Zijn ouders waren Andries (BOS-5688) en Catelijntge Jans van den Bussche (BOS-5689).
Zoekend op het internet naar de naam Ogiers in Haarlem leidt al snel naar het verhaal van Anneke Ogiers dat speelde in 1570 (dus vóór de bevrijding die in Haarlem in 1577 plaatsvond) en o.a. werd vastgelegd in de "Martelaersspiegel van Van Braght" en de "Historie der martelaren van Haemstede", het lijkt waarschijnlijk dat zij verwant is aan Andries. Kort samengevat: omdat deze Anneke bekend stond als godvruchtig, maar nooit naar de mis ging, werd haar dienstmeid ondervraagd of Anneke aan ketterij deed, deze bekende dat haar bazin iedere ochtend een Lutherse bijbel las en bad. Anneke bekende dat ze zich in 1557 in Amsterdam had laten herdopen, werd veroordeeld voor ketterij en op 17 juni 1570 in Haarlem door verdrinking om het leven gebracht. Na de reformatie werd ze een martelares voor de doopsgezinden. (Zie ook: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland).

d.ROIJ(EN), Grietgen Aelberts (BOS-2753)
was voordat ze met Thomas de Blij (BOS-2752) trouwde, in 1622 in Utrecht getrouwd met Herbert Ewoutsz van Asch. Ze is vermoedelijk de dochter van Aelbert Jacobsz en Aefgen Gijsberts van Weeldens, zij trouwden met elkaar in 1587 in Utrecht. Aelbert hertrouwde kort na het overlijden van Aefgen in 1610 met Geertruijt Remmers.

VERNOIJ, Johannes (HARST-182)
werd aan het eind van de 17e eeuw in Wijk bij Duurstede geboren, huwde Catarina van Gramsbergen (HARST-183) in 1707 te Amersfoort en liet hun kinderen dopen in Amersfoort, resp. Delft. Hun dochter Jacoba (HARST-91) trouwde in Leiden met Jacob Benning (HARST-90).

GROENHEIJDE, Waling Bastiaensz (GEEST-570)
was bouwman en gezworene van Abtsrecht, een ambacht even ten zuiden van Delft.

KNIP, Willem (BOS-24)
was een vondeling, helaas niet zeldzaam in die tijd (1790) en op die plaats (Amsterdam). Hij trok naar Den Haag waar hij Maria KEIJZER (BOS-41) trouwde en in de bouw werkte.

v.d.KOOIJ, Pleun Michielsz (GEEST-2272)
was bouwman en kooiker op de Kooijwoning in de Zuidpolder van Delfgauw, is stamvader van het geslacht Van der KOOIJ.

MIDDENDORP, Harmen Dirksz (BOS-552)
was Luthers, al zijn kinderen zijn gedoopt in de Lutherse kerk te Delft. Hij woonde in ca 1675 op de hoek van het Rietveld met het Raam in Delft.

PENNINGH, Willem Pietersz (BOS-9040)
was stuurman van een buis rond 1590. Zijn zoon Cornelis (BOS-4520) was schipper en diens zoon Willem (BOS-4308) was ook een zeevarend man. Van diens zoon Willem (BOS-2260) is een notariële akte uit 1650 gevonden waarin vermeld wordt dat hij klaarstond om uit te varen naar Groenland. Zij allen woonden in Schiedam.

PRINS, Dirk (BOS-178)
is afkomstig uit Poortugaal, trok naar het Westland om daar te trouwen met Maartje LANDERSHOF (BOS-179) uit 's-Gravenzande en vestigde zich definitief op Voorne-Putten alwaar hij zijn kinderen liet dopen (te Simonshaven).

Gezinnen ingeschreven bij de Weeskamer van Delft

In Delft werd reeds in 1355 een primitieve weeskamer opgericht, zij was daarmee de eerste van Holland (bron: 't Weeshuijs binnen Delft - Ingrid van der Vlis).
De Weeskamer was een raad die werd opgericht om de belangen te verdedigen van minderjarige kinderen die een ouder hadden verloren. De leden van de raad kwamen regelmatig samen om de nieuwe weesgezinnen in het stadhuis te beoordelen (in een speciale kamer genaamd "de Weeskamer"). Iedere ouder had het recht om een ​​voogd te benoemen, als dit niet was gebeurd, stelde de weeskamer een familielid aan als voogd. De kamer beschermde voornamelijk de financiële belangen van de kinderen, hun familie moest nog steeds zorgen voor hun opleiding en opvoeding. Als het gezin de kinderen niet kon opvoeden, werden ze naar een pleeggezin gestuurd. Als er geen familie bekend was, werd "de Heilige Geest" ingeschakeld, een instelling die verantwoordelijk was voor het welzijn van de armen in het algemeen. Dit instituut werd gefinancierd door de stad die ook de leiding (de "Heilige Geestmeesters") aanstelde, ook de leden van de weeskamer werden door de stad aangesteld.
Het gebeurde met grote regelmaat dat een ouder stierf voordat zijn/haar kinderen volwassen waren. Zodra dit gebeurde, werd de weeskamer ingelicht en vond in ieder geval een registratie plaats. Een familie beschikte over de mogelijkheid om op voorhand de weeskamer uit te sluiten door een notaris in te schakelen. In de akte moest dan duidelijk gemaakt worden dat er voldoende middelen beschikbaar waren om de kinderen groot te brengen. Als de weeskamer niet werd uitgesloten, werd deze de wettige eigenaar van de nalatenschap van de kinderen, meestal werd de inboedel verkocht en het opgebrachte geld geïnvesteerd, terwijl een voorziening voor de overblijvende ouder werd gemaakt. Vaak had de inboedel nauwelijks waarde, wat impliceerde dat de stad de opvoeding moest ondersteunen. In de 17e en 18e eeuw in Delft, maar waarschijnlijk nog vaker in Amsterdam, zien we dat de arme weesjongens op zeer jonge leeftijd (14 was niet ongebruikelijk) naar de schepen van de VOC werden gestuurd.

Registraties bij de Weeskamer van Delft
Registratiedatum	Ouders	Aanleiding	Weeskinderen
1558-10-04	Adam Henricksz van der Burch en Adriana Willems	overlijden van Adam	Henrick	21 jr
			Reijer	20 jr
			Willem	18 jr
			IJtge	17 jr
			Maritge	13 jr
			Grietgen	11 jr
			Jacob	9 jr
			Aechgen	7 jr
			Adriaentge	5 jr
			Beuckel	3 jr
			Gherit	2 jr
1671-09-05	Cornelis Jacobsz van der Burgh en Maertge Hendrickx	overlijden van Cornelis	Jacobmijntien	18 jr
			Hendrick	16 jr
			Maria	13 jr
1642-07-04	Jacob Davidszn Beun en Lijsbet Leenderts Bonger	overlijden van Jacob	David	3 jr
1649-09-15	Adriaen Adriaensz van den Brant en zijn moeder Lijsbeth Jans	overlijden van Adriaen	Maddeleentgen	19 jr
1651-06-10	Cornelis Jacobsz van der Burgh en Maertge Pieters	overlijden van Maertge	Heijltge	22 jr
			Jacob	18 jr
			Pieter	16 jr
			Marijtge	14 jr
			Koenraed	9 jr
			Gerrit	4 jr
1652-03-23	Jacob Anthonisz Kool en Willemtge Dirckxdr	overlijden van Willemtge	Theuntge	5 ½ jr
			Jannetge	4 jr
			Rebecca	2 jr
1654-03-24	Sijmon Robbrechtsz van der Block en Grietge Claes Dimanche	overlijden van Sijmon	Helena	4 ½ jr
1664-12-17	Jan Pietersz Cuijper en Jannetie Patersouw	overlijden van Jannetie	Grietie	3 jr
			Pieternelletie	1 jr
1671-09-05	Cornelis Jacobsz van der Burgh en Maertge Hendrickx	overlijden van Cornelis	Jacobmijntien	18 jr
			Hendrick	16 jr
			Maria	13 jr
1674-07-28	Claes Willemsz van der Block en Marijtie Laurens van Maelen	overlijden van Claes	Ariaentie	2 jr
			Claesijntie	1 jr
1680-03-29	Jan Abrahamsz van den Benden en Trijntgen Jans	dood van zijn kinderloos gestorven zuster Bastiaentge Abrahams	Abraham	18 jr
			Arien	16 jr
1680-09-27	Jacob Anthonissen Cool en Geertruijt Pieters vander Maa	overlijden van Geertruijt	Wijna	10 jr
			Anthonij	8 jr
1694-12-07	Jan Thomasz de Blij en Helena Jans van Kleef	overlijden van Jan en Helena	Elsie	24 jr
			Grietie	21 jr
1698-02-19	Jacob Mabeljon en Jannetje Gerrits Beeck	overlijden van Jacob	Marijtje	2 jr
1711-10-23	Daniel de Blij en Pieternella van der Hoeve	overlijden van Pieternella	Pieter	22 jr
			Anna	18 jr
			Lena	15 jr
			Thomas	12 jr
			Lijsbet	9 jr
			Pieternelle	8 jr
1723-07-03	Jan de Bleij en Anna Maria Sinneschal	overlijden van Anna Maria	Jan	10 jr
			Jacobus	8 jr
			Pieter	5 jr
1729-11-04	Marinus van Beemen en Geertruijd Hoeckgeest	overlijden van Geertruijd	Maria	19 ½ jr
			Pieter	17 ¼ jr
			Marinus	14 ¾ jr
			Magteld	13 ½ jr
1751-01-30	Barent Verhagen en Magteld van Beemen	overlijden van Magteld	Barent	12 ¾ jr
			Marinus	9 jr
			Johannes	7 ¼ jr
			Pieter	4 ¼ jr
1765-01-19	Antonij Kan en Anna Smits	overlijden van Anna	Adrianus	19 jr
			Jacobus	18 jr
			Maria	12 jr
			Antonetta	10 jr
			Hendrik	9 jr
1770-05-11	Robbert Boonaard en Anna Maria Muijsman	overlijden van Anna Maria en Robbert	Jacobus	20 jr
1788-04-12	Jan Deele en Martina Ribbens	overlijden van Martina	Johanna	1 ½ jr

De volgende voorouderlijke gezinnen hadden de weeskamer opzettelijk uitgesloten:

Registratie van uitsluitingen bij de Weeskamer van Delft
Registratiedatum	Ouders	Aanleiding
1648-01-28	Frans Jansz Caneij en Emmerentia Jacobsdr	overlijden van Emmerentia
1675-09-18	Jan Jaspersz Buijs en Aeltje Hermans Nacke	overlijden van Jan
1718-02-18	Dirck Ackersdijck en Angeniesie Westhoorn	overlijden van Dirck
1736-05-26	Arent de Vree en Angeniesie Westhoorn	overlijden van Arent
1755-11-21	Jan de Blij en Kniertje van Engelen	overlijden van Jan
1780-02-25	Jan van den Bosch en Willemina Jacobs Schindelaars	overlijden van Jan
1784-07-10	Robbertus Boonaart en Sophia Leenderts	overlijden van Sophia
1808-11-25	Robbertus Bonaart en Alida Kune	overlijden van Robbertus

Personen uit de stamboom die in dienst van de VOC hebben gewerkt

Louis, broer van Paul Blanche (HARST-88), was op 19-jarige leeftijd in dienst van de VOC voor de Delftse kamer. Voor zover bekend maakte hij één retourreis naar Batavia, heen in 1762 op het schip Bleijswijk, terug in 1766 op schip de Lapienenburg (voor de Amsterdamse kamer). In beide gevallen was hij hooploper, een hulpje voor matrozen.
Dirck, broer van Simon Aelberts van Broeckhuijsen(GEEST-3400), overleed als soldaat na ruim 6 jaar dienst te hebben gedaan in Azië. Het archief meldt dat hij een aantal keren (waarschijnlijk vanuit Batavia) gereisd is naar Japara (op Java) met de schepen Sion, Schoonderloo en de Reijgersdael.

Historische context

Samenwerking
In grote lijnen kunnen we stellen dat de mensen die zich rond de Middeleeuwen of eerder in de Lage Landen vestigden gemeen hebben dat ze slechts konden overleven door samen te werken. Zonder het aanleggen van dijken, terpen en het invoeren van een goede waterhuishouding (polders, sloten, vaarten en kanalen) zou bewoning hier nauwelijks mogelijk zijn. Dergelijke projecten zouden nooit door individuen kunnen worden verricht. Van de dijkaanleg in het westen van Nederland is bijvoorbeeld bekend dat de Friezen (door hun kennis) een belangrijke rol hebben gespeeld. Het is daarom ook niet verbazingwekkend dat deze "natuurlijke" vormen van samenwerking de basis hebben gevormd voor de rechtsorganen in deze landen. In de Middeleeuwen werden de eerste officiële waterschappen door graaf Willem II van Holland opgericht: de Hoogheemraadschappen (bron: wikipedia).
Met regelmaat worden we nog steeds aan deze samenwerking herinnerd door het gebruik van het begrip "polderen" hetgeen kan worden uitgelegd als een zelf opgelegde drang tot het zoeken naar voor iedereen aanvaardbare oplossingen, oftewel consensus.
Vanuit deze achtergrond kunnen we misschien ook begrijpen waarom het verzet in deze landen tegen een centraal aangestuurd, niet beinvloedbaar bestuur, als dat van de Rooms-Katholieke kerk, hier uiteindelijk zoveel weerstand opriep dat dit leidde tot een heftige beeldenstorm en grote kerkelijke hervormingen. Aan de andere kant, moeten we de invloed van vanuit het buitenland overgewaaide denkbeelden niet onderschatten. In Nederland was de reformatie bovendien niet enkel een geloofsstrijd, maar vooral ook een vrijheidsstrijd tegen een ongrijpbaar gezag.
Het Habsburge rijk was met de troonopvolging van Karel V door Philips II onder Spaanse invloed gekomen. Al aan het eind van de 15e eeuw was in Spanje een intolerante cultuur ontstaan, waar andersdenkenden niet werden geaccepteerd. Bekend is het verdrijvingsedict waarin gesteld werd dat Joden zich moesten bekeren of zouden worden vermoord (zie: wikipedia). Vanuit deze vervolging van andersdenkenden ontstond een stroom van vluchtelingen naar rustiger streken, zoals de Lage Landen. De manier waarop de Spaanse inquisitie hen opjoeg leidde tot zoveel weerstand dat dit in onze streken verwordde tot een gebundeld verzet van een aantal tot het nieuwe geloof bekeerde edelen (zoals Willem van Oranje, Lamoraal van Egmond en Hendrik van Brederode) die samenspanden met wilde opstandelingen uit het volk (die de bijnaam "Geuzen" kregen).
Mede dankzij financiering vanuit de vluchtelingen kon deze strijd uiteindelijk worden gewonnen en werd de Republiek der Zeven Verenigde Nederland gesticht. In 1648 werd de nieuwe Republiek uiteindelijk erkend, middels de Vrede van Münster.
Terugkomend op het geloof: weliswaar had de reformatie geleid tot een nieuwe staatsreligie, maar tegelijkertijd ontstond het besef dat geloofsvrijheid enkel kon worden bewerkstelligd door meerdere geloven te tolereren (dat wil overigens niet zeggen dat deze geloven werden gelijkgesteld). Van het begin af aan was daar naast de de Nederduits Gereformeerde kerk, de Luthersche gemeente, waren er de Doopsgezinden, was er nog steeds een "verborgen" Roomse gemeente en een Joodse gemeente. Binnen de Gereformeerden was er al in het begin van de 17e eeuw een splitsing tussen Remonstranten en Contra-remonstranten. Kleine interpretatieverschillen van Bijbelteksten vormden de basis voor het stichten van een nieuwe (Hervormde) geloofsgemeenschap. Dit is niet iets van een ver verleden, we kennen de boeken van Maarten 't Hart, zoals "Een vlucht regenwulpen", waarin hij beschrijft hoe hij met zijn ouders iedere zondag vanuit Maassluis, helemaal naar Delft reisde om daar naar een kerk te gaan waar een geloof werd uitgedragen dat strookte met de geloofsovertuiging van zijn ouders.

Gelijkheid
Vóór de Franse tijd (van 1795 tot 1813) waren beroepen waarvoor men lid moest zijn van een gilde niet toegankelijk voor personen die niet de staatsreligie (Nederlands-Hervormd) aanhingen. Dit vormde in veel gevallen een aanzienlijke beperking in hun ontwikkelingsmogelijkheden. Het verbod verklaart in belangrijke mate waarom we bij de voorouders van Joodse komaf frequent als beroep "koopman" vermeld zien, het was ook een belangrijke reden waarom een deel van hen voor het bankwezen koos, ook een beroep waarvoor geen gilde bestond. Deze beperking gold dus niet alleen voor Joodse inwoners, maar ook voor de omvangrijke groep van katholieken in ons land.

Wetenschap
Vooral door de reformatie aan het eind van de 16e eeuw veranderde de samenleving van een overwegend boerse in een overwegend industriële maatschapij. De rol die nieuwkomers hierin speelden is onomstotelijk. Met hen kwam kennis en onstond er een toenemend inzicht van de noodzaak om kennis te verzamelen. Kijkend naar bijvoorbeeld de ontwikkeling van de geneeskunde en zorg, dan zien we in de 17e eeuw grote veranderingen in het sterftecijfer van kinderen tussen het begin en eind van die eeuw. Pestepidemiën die vooral huishielden in de oude steden kwamen minder vaak voor en eisten minder slachtoffers. Het besef dat vlooien voor pest verantwoordelijk waren en dat deze vooral via ratten werden verspreid ontdekte men pas in 1898 (bron: wikipedia), maar het besef dat hygiëne en ondervoeding van grote invloed waren op de kans om te overleven werd steeds meer duidelijk. Tal van verordeningen (keuren) werden uitgevaardigd om epidemieën tegen te gaan, pestartsen werden aangesteld en -huizen gebouwd, sommige grachten werden gedempt.

Rechtspraak
In de archieven zijn heel veel rechterlijke bronnen bewaard gebleven, ze geven ons een inzicht in hoe conflicten destijds werden opgelost. In de "dingboeken" van schout- en schepenen wordt in detail beschreven hoe kleine geschillen worden aangekaart en opgelost. Zelfs binnen kleine gemeenschappen was de drempel kennelijk laag om een beroep te doen op deze elementaire vorm van rechtspraak, iets dat in de tegenwoordige tijd helaas verloren is gegaan.
Van Delft en Leiden is bekend dat deze getroffen werden door de volgende pestepidemiën:

Pestepidemieën in Delft en Leiden
jaar	slachtoffers in Delft	slachtoffers in Leiden
1557/58	6.000
1601-04	1.000	9.000
1624/25	4.000	10.000
1635	1.000	15.000
1655		10.000
1664	500

In Leiden werd in 1661 een stenen pesthuis buiten de stadspoorten (nu onderdeel van Naturalis) gebouwd, in 1669 werd begonnen met de demping van een aantal grachten. In Delft werd in 1664 een pesthuis buiten de Oostpoort gebouwd (het pesthuis aan de Verwersdijk was getroffen door de buskruitramp), maar na de epidemie van 1664 heeft het niet meer als zodanig dienst gedaan.
(bron Delft: Delfia Batavorum, Jaarboek 2017 - Kees van der Wiel en Peter Ekamper, bron Leiden: www.hollebeek.nl)